Katarakt

Sağlık
Katarakt

Genetik faktörlerin başlıca rolü oynadığı düşünülse de radyasyon, güneş, sigara ve C vitamini eksikliğinin katarakt oluşumunu hızlandırdığı gösterilmiştir.

Katarakt nedir? Kimlerde görülür?

Gözün içerisinde aynı fotoğraf makinesi gibi özellikle yakın ve orta mesafede bulunan cisimlere odak yapmamızı sağlayan lens (doğal mercek) adında bir organ bulunmaktadır. Lens her insanda bulunur ve tamamen şeffaftır. Herhangi bir nedenle lens adı verilen organın şeffaflığını kaybetmesine yani ışığı geçirmemesine katarakt adı verilmektedir.


Katarakt çoğunlukla yaşlılıkta, özellikle 60 yaşından sonra ortaya çıkmaktadır. Ancak katarakt her yaşta, yeni doğmuş bebeklerde dahi görülebilmektedir. Kataraktın neden oluştuğu ne yazık ki halen bilinememektedir. Ama bazı genetik hastalıklar, yüksek miyopi, steroid içeren ilaçlar, diyabet (şeker), farklı göz hastalıkları ve travmanın (herhangi  bir şekilde yaralanma) katarakta yol açtığı kesinlikle bilinmektedir.

Kataraktın belirtileri nelerdir?

Başlıca belirtisi görme azalmasıdır. Bununla beraber bulanık görme, görme alanında karaltılar, çift görme, parçalı görme, renkli görmede bozukluklar, gece veya ışıkta görmede azalma ve özellikle 40 yaşından sonra miyopinin artışıyla yakını görmede düzelme kataraktın belirtileri olabilmektedir.

Kataraktı hızlandıran faktörler nelerdir?

Genetik faktörlerin başlıca rolü oynadığı düşünülse de radyasyon, güneş, sigara ve C vitamini eksikliğinin katarakt oluşumunu hızlandırdığı gösterilmiştir.

Kataraktın ilaçla tedavisi var mıdır?

Kataraktın bilinen ilaçla tedavisi yoktur. Tek tedavi ameliyattır.

Katarakt hastaları ne zaman ameliyat olmalı? Gecikirse zorlaşır mı?

Katarakt hastalarının görmeleri günlük hayatlarını etkiliyorsa ameliyat olmaları gerekir. Katarakt bekledikçe sertleşir, taş hatta kaya sertliğinde olur, bu durumda da ameliyat zorlaşır. Ayrıca çok ilerlemiş ve tam olarak beyazlaşmış kataraktlar ameliyat edilmezlerse sızdırma yapıp göz tansiyonuna neden olabilir.

Katarakt ameliyatı ne kadar sürer? Anestezi kullanılır mı? Ağrı olur mu?

Katarakt ameliyatı çoğunlukla 15 dakika içinde biter. Özellikle gecikmiş olanlar başta olmak üzere bazı cinsleri çok daha uzun sürebilir. Anestezi olarak günümüzde çoğunlukla damla kullanılır, iğne dahi yapılmaz. Ameliyat sırasında ağrı hemen hemen hiç olmaz.

Katarakt ameliyatı için hastanede yatılır mı?

Katarakt ameliyatı için günümüzde hastaneye yatmak gerekmemektedir.

Katarakt ameliyatının süresi önemli midir?

Katarakt ameliyatının süresinin değil, hasta için sonucunun önemi vardır. Kalite hızdan daha önemlidir.

Katarakt ameliyatında kullanılan fako cerrahisinin yaygınlığı nedir?

Fako cerrahisi günümüzde oldukça yaygın ve en güvenilir yöntemdir. Çoğunlukla kataraktlar dünyada bu sistemle ameliyat edilmektedir.

Katarakt ameliyatı sonrasında bakım zor mudur?

Katarakt ameliyatı sonrasında bakım oldukça kolaydır. Pansuman gerekmez. Ameliyattan 1 gün sonra göz açılır ve normal hayata dönülür. Herhangi bir kısıtlama yapılmaz. Sadece gözün ovuşturulmaması ve bir kaç hafta damla damlatılması gerekir.

Katarakt ameliyatı sonrası hastanın görmesi nasıldır?

Katarakt ameliyatından sonra hasta genellikle çok iyi bir görmeye kavuşur. Bu iyi görme genellikle ömür boyu kalıcıdır. Hastaları en çok mutlu eden ameliyatlardan biridir.

Katarakt ameliyatında lens veya mercek takılması gerekli midir?

Ameliyat sırasında bozulmuş doğal lens alınır, yerine yapay lens yerleştirilir. Yerleştirilmezse “bardak altı” olarak tabir edilen çok kalın gözlüklerin kullanılması gerekir. Lens ile mercek aynı şeydir.

Katarakt ameliyatında kullanılan mercekler tek tip midir?

Katarakt ameliyatında kullanılan merceklerin çok farklı türleri bulunabilmektedir. Torik denilen astigmatı düzelten mercekler, multifokal denilen uzak ve yakını görmemizi sağlayabilen mercekler bunların arasındadır.

Katarakt ameliyatıyla gözlüklerden de kurtulunabilir mi?

Evet, özel yöntem ve merceklerle gözlük ihtiyacınız giderilebilir. Bu konuda doktorunuzun ayrıntılı bilgi vermesi çok önemlidir.

Katarakt ameliyatında trifokal merceklerin üstünlüğü nedir?

Trifokal mercekler, “akıllı mercek” olarak da bilinir ve sayesinde hem uzak hem yakın hem de ara mesafeyi görmek mümkün olabilmektedir.

Katarakt ameliyatında uzak ve yakın görme ile birlikte astigmat da düzeltilir mi?

Katarakt ameliyatında uzağı, yakını, orta mesafe görmeyi ve astigmatı veya bunların birlikteliğini düzeltmek mümkündür.

Katarakt ameliyatında konulan mercek daha sonra gözde hissedilir mi?

Katarakt ameliyatının yapıldığı yerde sinir bulunmamaktadır. Bu nedenle yerleştirilmiş olan merceğin hissedilmesi mümkün değildir.

Katarakt lensi gözden düşer mi? Bakım gerektirir mi?

Katarakt lensi hiçbir şekilden gözden çıkıp düşmez. Bakım gerektirmez.

Katarakt tekrarlar mı?

Tekrarlaması imkânsızdır.

Konulmuş olan lenslerin daha sonra değiştirilmesi gerekli midir?

Ameliyat çoğunlukla ömür boyu kalıcıdır ve değişme gerekmez.

Katarakt ameliyatından sonra göz kapalı kalır mı ve ilaç kullanılır mı?

Ameliyat olunduğu gün göz kapatılır, sonra kapatılmaz. Ameliyat sonrasında bir kaç hafta damla kullanılması gerekmektedir.

Prof. Dr. Orkun Müftüoğlu – MedAmerikan Tıp Merkezi Göz Hastalıkları Bölümü