Balkabağı çekirdeği mükemmel bir mineral deposudur. 28 gram kabuksuz kabak çekirdeğinde çoğu yağ ve proteinden oluşan yaklaşık 151 kalori, ayrıca 1.7 gram lif, 5 gram karbonhidrat, 7 gram protein, (6’sı omega 6’lardan oluşan) 13 gram yağ bulunur. Kabuklu çekirdeklerde ise besin maddeleri daha yoğun. Örneğin yine 28 gram kabuklu kabak çekirdeğinde 163 kalori, 2 gramı lif ve 1 gramdan daha azı şeker olmak üzere 4 gram karbonhidrat, 8 gram protein ve günlük demir ihtiyacınızın %8’i bulunur. Kabak çekirdeğinin içerisinde aynı zamanda K vitamini, fosfor, manganez, magnezyum, demir, çinko, bakır ve selenyum gibi bileşenler de mevcut. Kabak çekirdeklerinde aynı zamanda yeterli miktarda çoklu doymamış yağ asitleri, potasyum, B2 vitamini ve folik asit de bulunur. Bunun yanı sıra kabak çekirdeğinde karotenoidler ve E vitamini çeşitleri gibi antioksidanlar da yüksek oranda bulunur.
Kanseri önleyici ve koruyucu: Bol kabak çekirdeği içeren beslenme alışkanlıklarında mide, göğüs, akciğer, prostat ve kolon kanseri görülme oranının daha düşük olduğu görüldü. Aynı zamanda gözleme dayanan geniş çaplı bir araştırmada kabak çekirdeği tüketmenin, menopoz sonrası kadınlarda göğüs kanseri riskinin azalmasıyla bağlantılı olduğu görüldü. Diğer araştırmalar ise kabak çekirdeğinde bulunan lignan kimyasalının göğüs kanserini önleme ve tedavi etmede önemli rol oynadığını ortaya koyuyor. Yapılan bazı deneysel araştırmalarda ise kabak çekirdeğinin prostat kanseri hücrelerinin büyümesini önlüyor olabildiği gözlemlendi.
Prostat ve idrar kesesi sorunları: Kabak çekirdeğinin yüksek çinko içeriği, prostat kanseri riskini önlemede yardımcı oluyor. Aynı zamanda kabak çekirdeği, prostatik hiperplazi diye de bilinen, prostat bezinin büyüyerek idrar yapmayı zorlaştırıcı sorunları hafifletebiliyor. Aynı zamanda kabak çekirdeği veya kabak çekirdeği içeren takviyeler kullanmanın da aşırı faal idrar torbası belirtilerini de tedavi ettiği görüldü. Yeni bir araştırmada her gün 10 gram kabak çekirdeği tüketmenin aşırı faal idrar kesesi sorununu minimum düzeyde tuttuğu izlendi. Bunun dışında kabak çekirdeğinde prostat kanseri riskini azaltan DHEA (dehidroepiandrosteron) da bulunuyor.
Yüksek magnezyum içeriği: Kabak çekirdeği, en önemli yedi makromineralden biri olan magnezyumun en önemli kaynaklarından biri. İki yemek kaşığı kabak çekirdeğinde günlük ihtiyacın yaklaşık %25’ini karşılayan 74 miligram magnezyum bulunur. Magnezyum aynı zamanda vücuttaki 300’den fazla enzimatik reaksiyonda da önemli bir rol oynar. Bunların arasında tansiyonun kontrol altında tutulması, kalp hastalıkları riskinin azaltılması, sağlıklı kemik oluşumu ve korunması ya da kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesi gibi yararlı özellikleri de bulunur.
Kalp sağlığı: Kabak çekirdeğinde kalp sağlığı için son derece faydalı olan sağlıklı yağlar, lif ve antioksidan bulunur. Kabuklu yemişlerde kandaki iyi kolesterolü arttıran ve kötü kolesterolü düşüren tekli-doymamış yağ asitleri bulunur. Bu yağ asitleri aynı zamanda sağlıklı bir lipid profili oluşturarak koroner arter hastalıklara karşı da koruma sağlar. Kabak çekirdeğinde bulunan magnezyum ani kalp durmasına, beyin kanamasına ve kalp krizine karşı da koruyucudur ve bunun yanı sıra tansiyonu düzenler. Yapılan başka araştırmalara göre kabak çekirdeği yağında bulunan nitrik oksit enzimleri da kalp sağlığı için faydalıdır. Kabak çekirdeği omega 3 ve omega 6 yağ asitleri açısından da önemli bir kaynaktır.
Kan şekeri seviyelerini düşürebilir: Kabak çekirdeği insülini düzenleyerek oksidatif stresi azaltır, böylece diyabet ile ilgili sorunlar da azalır. Aynı zamanda içerisinde kan şekerini düzenleyen, kolayca sindirilebilen proteinler de bulunur. Aynı zamanda kabak çekirdeği yağında bulunan fitokimyasal bileşenler de diyabetik nefropatiyi önler. Yapılan birçok araştırmada balkabağı suyu ta da kabak çekirdeği tozunun da tip 2 diyabetli insanların kan şekeri seviyelerinde düşüş gerçekleştiği görüldü. Bunun sebebi kabak çekirdeğinde yüksek miktarda bulunan magnezyum olabilir.
Sperm kalitesi: Düşük çinko seviyesinin erkeklerde sperm kalitesini düşürdüğü ve kısırlık yarattığı düşünülüyor. Kabak çekirdeği, içerdiği yüksek çinko seviyesi sayesinde sperm kalitesini de arttırabiliyor.
Uyku kalitesi: Serotonin, doğanın uyku hapı diye adlandırılan bir nörokimyasaldır. Kabak çekirdeğinde, vücutta serotonine dönüşen, triptofan adlı bir amino asit bulunur. Bu sayede yatmadan önce bir avuç kabak çekirdeği yemek “uyku hormonou” melatonin ve “mutluluk hormonu” serotonin üretimi için gerekli triptofanı sağlayacağından dinlendirici bir uyku çekmenize yardımcı olur. Aynı zamanda gün içerisinde de 1 gram kadar triptofan tüketmek genel uyku sağlığınızı iyileştirebilir. Ancak 1 gram triptofanı alabilmek için yaklaşık 200 gram kabak çekirdeği tüketmeniz gerekiyor.
Kabak çekirdeğinde bulunan çinko, triptofanın serotonine dönüştürülmesinde de yardımcı oluyor. Bunun ardından serotonin de uykunuzu düzenleyen melatonin hormonuna dönüştürülüyor. Kabak çekirdeğinin bol magnezyum içeriği de uyku sağlığını olumlu etkiliyor. Hamilelik: Dünya genelinde kadınların %80’inden fazlasının yeterli çinko tüketmediği görülüyor. Düşük çinko seviyesi, doğum bağlangıcıyla bağlantılı birçok hormon seviyesinin düzenlenmesini etkiliyor. Bunun dışında çinko bağışıklığın güçlenmesi ve rahim enfeksiyonlarının önlenmesi için de son derece önemli.
E vitamini: Kabak çekirdeği mükemmel bir E vitamini kaynağı. 100 gram kabak çekirdeği günlük E vitamini ihtiyacımızın %237’sini karşılıyor. E vitamini, zararlı serbest radikallerden koruyarak mukus membran bütünlüğünü sağlar.
İltihap karşıtı: Kabak çekirdeği yağı iltihap karşıtı etkiye sahiptir. Aynı zamanda eklem iltihabı tedavisinde de ilaç olarak görev görür. Kabak çekirdeği yağıyla eklemlerinize masaj yapabilirsiniz.
Demir: Kabak çekirdeği vejetaryenler için harika bir demir kaynağıdır. 30 gramda günlük demir ihtiyacımızın yaklaşık %30’u bulunur. Demir eksikliği anemiye sebep olabilir.
Risk unsurları ve önlemler
Kabak çekirdeği yüksek oranda yağ içerdiğinden kısa sürede bozulabilir. Bu nedenle kabak çekirdeğinin raf ömrünün uzatılabilmesi için kuru, serin ve karanlık yerlerde tutulması gerekir. Doğru saklandığı durumda kabak çekirdekleri 3-4 ay kadar dayanabilir. Bazı insanlar kabak çekirdeğini aşırı tükettiklerinde alerjik reaksiyon gösterebilir. Bu alerjinin belirtileri yüksek ateş, karın ağrısı veya baş ağrısı olabilir. Kabuklu yemişlere birden fazla kere alerjik reaksiyon gösteren kişilerin dikkatli olması gerekir.
Sevda Deniz Karali
