Esneme, maymundan kuşlara kadar birçok canlıyla paylaştığımız bir davranış. İnsanların ve birçok diğer canlının bazen derin soluk alabilmek için niçin ister istemez esnemek zorunda kaldığı konusunda biyologlar arasında görüş ayrılığı var.
Esneme genelde yorgunluğun veya can sıkıntısının işaretidir. Bir teze göre esneme sayesinde kan dolaşımına daha fazla oksijen pompalanır. Fakat birçok araştırmadan öğrendiğimiz gibi esnemek bulaşıcıdır da ve bu açıdan bir gruba ait olmak anlamında da yorumlanabilir.
Yeni bir teze göreyse esnemek beynin kan dolaşımını iyileştirdiği gibi aynı zamanda serinletiyor da. Çünkü düşük sıcaklıklarda beynin daha iyi çalıştığı düşünülüyor. Andrew C. Gallup ile çalışan ekip 2011'de bu tahminle ilgili kanıtlar sunmuştu.
Buna göre insanlar kışın daha fazla esniyor, nitekim yaz sıcağında soğutucu bir etki söz konusu değil. Yapılan araştırmada, tüm hayvan türlerinin aynı uzunlukta ve aynı yoğunlukta esnemediği gözlemlenmiş. Büyük beyinli hayvanlar aynı etkiyi elde edebilmek için daha uzun esnemek zorunda. Buna göre esneme süresi ve nöron sayısı arasında bir bağlantı olması gerekiyor. Ekip bunu kontrol edebilmek için aralarında fare, kedi, tilki, kirpi, mors, fil ve insanların da dahil olduğu 29 farklı türün videosunu incelemiş. Ve ilginç sonuç:
Küçük beyinli ve beyin kabuğunda daha az nörona sahip hayvan türleri ortalama olarak daha çok beyin hücresine sahip primat gibi türlere kıyasla daha kısa esniyor. Yine ortalama 6 saniyenin üzerindeki esneme süresiyle insan, en uzun esneyen canlıların başında geliyor. İnsanı 6 saniyeyle fil takip ediyor. Farelerin esneme süresi ise 1,5 saniyeden kısa. Araştırmacılara göre beden boyu ve anatominin, ölçülen farklılıklarla bir ilgisi bulunuyor. Daha büyük bir beynin serinlemek için daha fazla temiz havaya ihtiyacı var diyor araştırmacılar.
Kaynak: http://rsbl.royalsocietypublishing.org/content/12/10/20160545#ref-7
