Sadece dişi sivrisinekler bizi ısırır. Erkek sivrisinekler insanları bulmada pek becerikli olmadıkları gibi cilde nüfuz etmeyi mümkün kılan iğnelerden de yoksundurlar ve hatta laboratuvar çalışmalarında verilen kan besinlerini reddettikleri tespit edilmiştir.
ABD'deki Rockefeller Üniversitesi'nden araştırmacıların yeni bir çalışmasına göre tüm sivrisinekler insanları bulmak için gerekli olan sinir ve beyin yapılarına sahip ancak bu donanım erkek sivrisinek beyninde basit bir genetik kilidin arkasında saklı kalıyor. eLife’ta yayınlanan çalışmada, ilgili gen mutasyona uğratıldığında erkek sivrisineklerin de insan kokularına peşine düştükleri görüldü.
Araştırmada elde edilen bulguların, erkek sivrisineklerin neden doğal olarak insanları ısırmakla ilgilenmediğini açıklamanın ötesinde, dişi sivrisineklerin milyonlarca cana mal olan hastalıkları nasıl yaydığını anlamamıza da katkı sunabileceği belirtiliyor.
Sivrisinek beynindeki hangi devrelerin dişilerin insanları bulması ve ısırmaya karar vermesiyle ilgili olduğuna dair artık bilgi sahibi olunduğunu belirten araştırmacılar, kilit rol oynayan genin tespit edilmesiyle daha ileri çalışmaların önünün açıldığını ifade ediyor.
Araştırmada, normal şartlarda insan kokularına karşı tepkisiz olan erkek sivrisineklerin gen mutasyonundan sonra yapılan testlerde insan koluna üşüştükleri görüldü. Ancak beslenme davranışları değişmemişti; mutant sivrisinekler kanla beslenmeyi reddetmeye devam etti.
Yapılan testler, mutant erkek sivrisineklerin hala kan içme arzusu ve vücut ısısını algılama yeteneğinden yoksun olduğunu doğrularken, bir genin etkisiz hale getirilmesiyle insan kokusuna karşı duyarlı hale geldiklerine işaret ediyor. Araştırmacılar, ilgili genin devre dışı bırakılmasının erkeklerde bastırılmış olan insan avlama dürtüsünü ortaya çıkardığını belirtiyor.
Gelecek çalışmalarında sivrisineklerde cinsiyet farklılıklarının beyinde nasıl kodlandığını ve genler tarafından nasıl belirlendiğini incelemeye devam edeceklerini ifade eden araştırmacılar, cinsiyete özgü davranışların şimdiye dek tamamen o cinsiyete özgü sinir kümelerinden geldiğinin varsayıldığı ancak yeni çalışmaların her iki cinsiyetin de genellikle aynı sinirsel yapılara sahip olduğuna işaret ettiğini belirtiyor. Erkek ve dişi sivrisineklerde aynı olan bu sinirlerin nasıl işleyeceğini ise genetiğin belirlediği görülüyor.
