Son bir araştırmaya göre kişilerin çocukları olmasa bile, bir grup içinde yaşamaları onların hayatta kalma şansını ve kendi genlerini aktarma şansını artırabiliyor.
Başka anne babalarının çocuklarını yetiştirmekte gösterilen özveri, doğal seleksiyonla açıklanabilir, nitekim bunun sonucunda kişinin kendi genetik uygunluğu artabiliyor. Birçok hayvan topluluğunda yavrular sadece anne babaları tarafından değil, grubun diğer üyeleri tarafından da bakılıyor ve korunuyor. Söz konusu kardeşler olduğu sürece, bu tür yabancı bakımın evrimi akraba seçimiyle kolayca açıklanabiliyor.
Genetik eğilimlerin aktarımı, öz kardeşler aracılığıyla, kendi yavruları kadar verimli bir şekilde gerçekleşiyor. Bununla birlikte akraba olmayan yavrularla ilgilenmenin biyolojik açıklamasıyla ilgili simülasyon modelleri de var. Termit, karınca ve arı gibi sosyal böceklerden insana kadar birçok toplulukta bunun örnekleri var. Bu durumda grubun genişlemesi kişinin hayatta kalma şansını artırıyor. Dolayısıyla da burada “bireysel seçilim” etkili.
Bir grupta iki seçim mekanizmasından hangisinin geçerli olduğu, çevre tarafından belirlenir. Uygun çevre koşulları altında, özgecil davranışın ortaya çıkmasında akraba seçimi büyük önem taşır. Oysa tehlikeli bir çevrede akrabalık, özverili bakım yardımının evrimi için pek de önemli bir rol oynamaz. Çünkü bu durumda grup ilişkisiyle büyüyen grup, yabancı yavru bakımından çok kişinin kendi güvenliği için daha önemli. Kişilerin daha genç grup üyelerine bakarak, yani özgecil davranarak veya kendi yavrularını doğurarak grubu genişletmeleri konusunda kişilerin yaşları da önemli. İyi yiyecek rezervleri bulunan ve yırtıcı hayvanların az olduğu bir çevrede kişiler genetik uygunluklarını en üst düzeye çıkarabilmek için gruptan erken ayrılmalılar, ancak tehlikeli bir ortamda ise daha uzun yavru bakımı yapabilmek için daha uzun süre kalmalılar diyor araştırmacılar.
Nilgün Özbaşaran Dede
