İsveçli bilim insanları Sibirya’da niçin daha çok erkek mamut fosili bulunduğu konusunda bir açıklama getirdiler. Buna göre dişi mamutlar deneyimli bir dişinin liderlik ettiği gruplarla dolaşıyorlardı. Oysa tek başlarına yaşayan erkek mamutların doğal tuzaklarda ölme riskleri daha yüksekti diyor araştırmacılar. Erkek mamutlar bataklıklarda boğuluyor ya da kayalıkların aralarına düşüyordu. Bu tür ortamlar ayrıca cesedin fosilleşmesi için gerekli koşulları da sunuyorlar. Sibirya’da bulunan mamut fosillerinin yaklaşık olarak yüzde yetmişi, erkek mamutlara ait.
Bu durum sadece hormonlarla veya riske girme isteğiyle değil, daha çok tüylü mamutların sosyal yapılarıyla ilgili. Mammuthus primigenis türü mamut büyük bir olasılıkla günümüzdeki filler gibi yaşıyordu. Deneyimli dişiler yavrularla büyük sürüler oluştururken, erkekler “bekarlar gruplarıyla” daha geniş alanlarda hareket ediyorlardı.
Ancak yaşlı erkek mamutlar Sibirya’nın buzlu doğasında tek başlarına hayatta kalmaya çalışıyorlardı. Sürünün desteği veya deneyimli dişilerin yardımı olmadan erkek mamutlar böylece bataklık veya kaya yarıkları gibi doğal tuzaklara daha çok düşüyorlardı diye anlatıyor Love Dalen. Diğer Buz Devri buluntu yerlerindeki fosiller de bu tezi doğruluyor. Güney Dakota’daki kızgın kaynaklardan, İngiltere’de Condover’deki buzul gölüne kadar birçok yerde hayvanlar kaza sonucu ölerek, fosilleşmişler. Daha önceki incelemelerde benzer durumlar saptanmıştı.
Mesela Los Angeles katran ocaklarında (La Brea Tar Pit) bulunan yabani at kalıntıları ve Teleoceras gergedanın fosilleri de genelde erkek hayvanlara ait. Araştırmacılar buradaki durumdan da sosyal yapının sorumlu olduğunu düşünüyorlar. Fakat her zaman erkek hayvanların riskli yaşadığı da doğru değil. Los Angeles’teki katran ocaklarında çok sayıda bizon kemiği de bulunmuş ve bunların çoğu dişilere ait. Dişi bizonlar özellikle de ilkbaharda bu bölgeden göç ediyorlardı. Oysa tam da bu mevsimde katran çok yapışkan oluyordu diyor araştırmacılar.
Nilgün Başaran Dede
