ABD’de Nothwestern Üniversitesi’nden Dr. Hande Özdinler ve ekibinin beyinde keşfettikleri yeni bir mekanizma, ALS hastalığının oluşum nedeni ile ilgili önemli bir keşif olarak dünya tıp literatürüne geçti. Üstelik literatüre yeni bir terim kazandırarak: Mito-otofaji. Hücre mitokondrisinin kendi kendini yemesi olarak tanımlanan bu yeni keşfi Reyhan Oksay yazdı.
Boğaziçi Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nden Prof. Nesrin Özören aşıların bozulmasına engel olan bir teknoloji geliştirdi: Oda sıcaklığında 30 gün muhafaza edilebilen aşı taşıyıcı protein mikro kürecik. 3 kıtada patent alan bu buluş ile Türkiye’nin aşı konusunda öncü olabileceği belirtiliyor.
Lityum- ion piller, giyilebilir teknolojiler, elektrikli araçlar... Prof. Mihri Özkan çevre dostu yenilenebilir enerji ve üretim teknolojileri üzerine yaptığı çalışmalardan ötürü ABD Ulusal Mucitler Akademisi’nin (NAI) dünyanın dört bir yanından seçtiği akademik mucitler listesine girmeyi başardı. Kaliforniya Üniversitesi öğretim üyesi Özkan ile Batuhan Sarıcan e-posta ile keyifli bir söyleşi yaptı.
Biz nereliyiz?
Doğan Kuban Hoca 21. Yüzyıl kimliğini tanımlamak başlıklı yazısında Avrupalı mi Asyalı mıyız sorunsalı ekseninde Türk kimliği yorumluyor.
Bebeğimiz Büyürken yazı serimiz sürüyor. Anne kokusunun bebeklerde korku hissini yok ettiği üzerine, bu haftaki yazı.
Bir soru size: Yaya geçitlerinin ve yaya haklarının tarihi nereye kadar dayanır? Alpay Lök bu sorudan yola çıkarak bizi 2 bin yıldır süregelen ilginç bir demokrasi olgusu ile karşı karşıya getiriyor.
Mustafa Çetiner’in Güncel Tıp köşesinde bu kez erkeklerin korkulu rüyası Prostat kanserini ele alıyor. Korkmalı mı?
Kazdağları uzun bir süreden beri maden talanı ile gündemde. Şu sıralarda da Kanadalı Alamos Gold şirketi ÇED raporuna aykırı hareket ederek hem 350 bin ağaç kesti hem de Kumarlar köyü ve yöresindeki suya gözünü dikti. Önemli ekolojik ve toplumsal sonuçlara yol açacak bu olayı iklim bilimci Prof. Dr. Murat Menteş’e sorduk.
Aaarhus Üniversitesi’nden Burak Avcı “Türkiye’de son yıllarda yaşadığımız derin ahlaki buhranın eğitim sistemimizdeki aksaklıklarla bir ilgisi var mı?” diye soruyor.
Merak, yaratıcılık, Şüphe
İlkfer Akman HBT’nin Merak konulu konferanslar dizisine görüşleri ile önemli bir katkı yaptı. Tartışma sayfamızda... Bu arada, geçen Cumartesi günü yapılan Merak üzerine üçüncü panelin konusu Merak- Şüphe ve Yaratıcılık idi. Meraklılar salonu doldurdular, teşekkür ederiz herkese ve panele katılan Ali Akurgal, Lale Akarun ve Tevfik Uyar’a.. Bu arada konuşmacılar konunun ŞÜPHE ayağını tartışmaya fırsat bulamadılar.
Şu kadarını belirtelim, merak doğuştan geliyor, yaratıcılığı körüklüyor ve uygarlığımızın bugünlere ulaştırıyor. Merak, örgütlü meraka dönüşerek bilimsel sisteme dönüşüyor. Peki Şüphe bunun neresinde? Şüphe, merakın bilimsel bir yapıya kavuşması ve eleştirel düşüncenin kavramsallaşmasıyla birlikte ortaya çıktı.. Soru şu: Acaba doğru mu? Şimdilik bu kadar değinelim ve gelecek toplantıya devredelim..
İptal kültürü.. sürücüsüz kamyon.. uzay keşifleri
Tanol Türkoğlu Dijital Kültür’de peş peşe açıklanmaya başlanan yılın kelimelerinden biri olan “İptal Kültürü” üzerine yazdı. Macquare Sözlüğü tarafından seçilen bu kelime sosyal medyada yükselen bir eğilimi ifade etmek için kullanılıyor.
Fosil keşifleri önemlidir. Biyolojik yaşam ve evrim hakkında yeni kanıtlar ortaya çıkar böylelikle. Kimi zaman bir Tetrapod’un 280 milyon yıl önceki yürüyüşü canlandırılır, kimi zaman ilk kemik kanseri vakası ile karşı karşıya kalınır.. Arkadaşımız Murat Altaş 2019 yılının öne çıkan fosil keşiflerini derledi.
Batuhan Sarıcan da “uzay keşiflerinin yılı” diye tanımlayabileceğimiz bir yılı geride bıraktık diyerek 2019 yılında önemli uzay araştırmalarından örnekleri derledi.
Ali Akurgal’ın yazısı ABD’de başarı ile uygulanmaya başlanan sürücüsüz kamyon üzerine. Türkiye’de kullanılabilir mi diye sorguluyor v TOGG, yani otomobilin “beş babayiğitler”i ile ilişkilendiriyor!
Gençler arası yarışma
BAU TIP, geçen yıl ortaöğretim gençleri arasında başlattığı “BİSEP – Bilim Projesi Yarışması”nın ikincisini açtı. Meltem Bilikmen, gençler rasında bu tür yarışmaların önemini ve BİSEP yarışmasını anlatan güzel yazısıyla sayfalarımızda.
İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Dr. Nagihan Çakar Bikiç kısa film festivalleri ve buradan yola çıkarak ekonomi-politik üzerine ilginç bir değerlendirme yazısını okuyacaksınız sayfalarımızda.
Bilim ve Beslenme sayfamızda bu kez kabızlığı önleyici beslenme düzeni var.
Hayvanlar dünyasında 2019’un kaybedenleri ve kazananları; uzay yolculukları için yetiştirilen demet domates, dünyanın en eski ormanının bulunması, çok fazla çalışmanın yüksek tansiyon riskini artırdığı ve diğerleri... Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi birbirinden ilginç konularla sizleri bekliyor.
Erhan Karaesmen Bilim ve Sanat’ta bu hafta ‘Piyanonun Düğünleri” başlıklı bir yazı yazdı: İdil Biret’ten Can Çakmur’a... Güher-Süher Pekinel kardeşlere piyanonun gücü...
Hayatın en anlamlı olduğu yaş hangisi? Siz düşünürken biz de size bilim dünyasının da bu konu ile yakından ilgilendiğini söyleyelim. Ama tüyo vermeden... Sorunun yanıtı, nedenleri ile birlikte dergimizde.
Anlayışına sığınarak
HBT ülkemizde popüler bilimin kalbinin attığı yerdir. Her hafta geniş bir hacimle dergiyi sizlere sunmaktan mutluyuz.
4. yıla giderken, ayakta kalmamız ve daha iyi bir HBT hazırlamamız için gerekli bir zammı yapmak durumunda kaldık. 4 yıl kadar önce 3,5 TL ile başladık. 1,5 yıl önce 4 TL olduk. Şimdi ise 5 TL.
Aslında politikamız satışı artırarak zammı gereksiz kılmaktı. Umarız önümüzdeki dönemlerde bunu gerçekleştiririz ve zam hiç gündeme gelmez.
Anlayışınıza sığınıyoruz..
Sevgiyle dostlukla ve gelecek Cuma yine bilimde buluşmak dileğiyle..
