Afantastik misiniz, yoksa hiperfantastik mi?

Editör ne diyor?

Siz afantastik misiniz, yoksa hiperfantastik mi? Görme, algı ve bellek arasındaki bağlantıları araştıran bilim insanları nadir görülen iki olayla karşılaştı. Biri afantazi denilen zihnin görsel imge oluşturma yetersizliği, diğeri ise hiperfantazi denen, son derece canlı görüntü yaratma özelliği. İkisi de hastalık olarak değerlendirilmiyor.

Bilim insanları bu iki durumun ortaya çıkış nedenlerini araştırmak için beyindeki görsel merkezlerin, diğer bölgelerle olan bağlantılardaki değişiklikleri incelediler. Bulgular ilginç. Zihin veya akıl gözü olgusu nasıl çalışıyor? Reyhan Oksay derledi.

Kimi gün boyu koşuştururken, kimi niçin yerinden kıpırdamaz?


Bazı insanlar sanki her an ayağa fırlayıp işe koyulacaklarmış gibi bir izlenim yaratırken, bazıları da oturduğu yere sanki kök salmış gibi hiç kıpırdamazlar. İnsanları harekete geçiren itici gücün niçin kimilerinde düşük, kimilerinde yüksek olduğunu araştıran bilim insanları, bunun genetik, çevresel nedenlerini ve beslenmeyle bağlantılarını araştırdılar. İlgiyle okuyacaksınız.. Peki siz hangi tipsiniz?

Tanol Türkoğlu ‘Bakır gerçek’ başlıklı yazısında siyaseti sallayan Sedat Peker videolarından yola çıkarak gerçek ötesi olgusunu bir kez daha sorguluyor.

Lale Akarun’un yazısı sıklıkla diye getirdiği Boğaziçi Üniversitesi’nin yeni rektörünün icraatlarını ve üniversiteyi emir komuta ile yönetmeye çalışmasını eleştiriyor.

Yorum habere karışırsa propaganda olur

Doğan Kuban hocanın yazısı medya, yalan haber ve halka ulaşmak üzerine.. Kuban ‘medyanın amacı haber iletmektir. Eğer iletilen doğru ise ödevini yapıyor demektir. Yanlış ise, haber adı altında yanıltmak için kullanılmıştır. Yorum, bir tarafın düşüncelerini yansıtır. Fakat yorum habere karışırsa propaganda amacı taşır. Haber alma özgürlüğünü saptırmak, sadece demokrasi düşmanlığını değil, uygarlık düşmanlığıdır, diyor.

Müfit Akyos Politikbilim’de ‘Akıllı şehir mi, şehirlinin akıllısı mı?’ diye soruyor.

Mustafa Çetiner 3 haftadır çetrefilli bir konuyu ele alıyor: Bilim dergilerini... Güvenilirlik ve etik sorgulamalarla birlikte. Lancet editörüne yöneltilen sorular ve yanıtları.. Bu hafta bilim dergilerinin, makale yayınlamak için ücret talep edip etmedikleri var. Hayli önemli.

Jeofizik araştırmalarına göre, depremlerin yeryüzünün 300 kilometreden daha da altında meydana gelmesi genelde söz konusu değil. Gelgelelim, bu derinliğin altında meydana gelen depremlerin yine de çok yaygın olduğu görülüyor. Deprembilim uzmanları on yıllardır bu olgunun gizemini çözmeye çalışıyorlar. Peki aynı derinlikte bulunan dev elmasların bu tür depremlere ışık tutabileceğini biliyor muydunuz? Sayfalarımızda...

Yeni bir Einstein mektubu: Arıların ve Kuşların Fiziği: Albert Einstein (1879-1955) ölümünün üzerinden 66 yıl geçmesine karşın hâlâ, bilim ve kültür dünyasının gündeminde yer almaya devam ediyor. Buna koşut olarak ona ait yeni belgeler de gün yüzüne çıkıyor. Haluk Ertan yeni ortaya çıkan bir mektubunu irdeliyor.

Her alanda YZ devrimlerine tanıklık ediyor, bir gün bizim zekâmızla yarışabilecek başka bir tür zekâ görüyoruz... Ancak teknolojiyi fazla ileri götürürsek, üzerinde tam kontrole sahip olamadığımız bir YZ insanlık için kâbusa dönüşebilir. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Kadircan Keskinbora ve Muslim Jameel Tıp Doktoru Bakış Açısından Yapay Zeka başlıklı yazı serilerinin üçüncüsünde bu konuyu ele aldılar.

Yeniden merhaba Venüs!

Hep uzay konuşuluyor şu günlerde. Hayli hareket var, Mars derken Venüs... NASA, DAVINCI+ ve VERITAS projeleriyle, yıllar sonra Venüs’e dönüyor. İki farklı teknoloji, tek bir soruya yanıt arayacak: Aynı anda ve aynı maddeden yapılmış iki gezegen olan Dünya ve Venüs nasıl bu kadar farklı olabildi?

Peki yerçekimsiz ortamda beslenme nasıl oluyor? Uzay yiyecekleri nasıl seçiliyor, hazırlanıyor ve paketleniyor? Beslenme ve bilim sayfamızda. Sevda Deniz Karali hazırlıyor.

Meraklı Çocuk’ta da bu hafta uzay var. Mercan Bursalı ‘Ay’da ne kadar yükseğe sıçrayabilirim?’ sorusunu yanıtlıyor.

Bilim tarihini bu haftaki konuğu Hindistan’a ilk bilim Nobel’ini getiren fizik dehası: Sir C.V. Raman. İlk bilimsel makalesini 18 yaşında yazdı!

“Raman Etkisi” keşfiyle 1930’da Nobel Fizik ödülünü kazanan Hintli fizikçi Chandrasekhara Venkata Raman’ı tarihin tozlu raflarından dergimizin sayfalarına taşıyoruz. Batuhan Sarıcan’ın kaleminden...

Patronlar uzaya uçuyor!

Amazon’un patronu Jeff Bezos, 20 Temmuz’da, kendi şirketi Blue Origin’in yaptığı ve uzaya 15 test uçuşu gerçekleştiren Shepard ile uzaya uçacak. Hem de kardeşi ile birlikte! Elon Musk ile aralarındaki uzay rekabetinde, bizzat uçarak öne geçmeyi tasarlıyor. Ayrıca bu yıl sonuna kadar çok sayıda patron uzaya uçmak için sıraya girdi, kimi Ay etrafında dolaşacak kimi uzay istasyonuna gidecek. Hikâyeyi ilginç bulacaksınız.

Atılım Üniversitesi’nden Eda Bektaş’ın yazısı Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve demokratikleşme üzerine...

İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Evren Yılmaz da pandemi süreci ile iyice hayatlarımıza giren uzaktan eğitime farklı bakış açıları ile yaklaşıyor.

Annelik içgüdüsü ile ilgili nöronlar bulundu... Farelere insan geni verildi ve akıllandılar...Korona ve diğer bir takım virüslere karşı yeni filtreler geliştirildi. Sadece 8 haftada 3 yaş gençleşmek mümkün mü? Hepsi Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi’nde...

Sibirya’da buz içinde korunmuş halde bulunan fosiller hangi hayvanlara ait? Köpekbalıklarının büyük yok oluşlarının sebebi neydi? Murat Altaş hazırladı. Hayvanlar Dünyası’nda...

Evet, bir sayıyı daha noktalayıp okumanıza sunuyoruz. Artık dergi size emanet...

Sevgiyle ve bilimde kalın...