Yaklaşık 200 ülkeden 10.000’den fazla sporcuyu Paris’te bir araya getiren 2024 yaz Olimpiyat Oyunları da birçok yönüyle olduğu kadar spor teknolojisiyle de konuşuluyor. Koşu ayakkabılarından, masa tenisi raketlerine ve özel amaçlı pistlere, yüzücü mayolarına kadar birçok malzemenin olimpiyatlardaki sporcu performanslarını etkilediği belirtiliyor.
Geçen on yıllar boyunca son teknolojiler her daim spor disiplinlerine entegre edilirken, bu yaklaşımın sporcuların hep daha iyisini yapmasına destek olduğunu ve spor ile sporcuyu sürekli olarak mükemmelliğe doğru ittiğini söyleyebiliriz. Her olimpiyatta yeni rekorların kırılması da bu noktada tutarlı kanıtlar sağlıyor. Spor teknolojileri şirketleri NASA ile iş birliği yaparak, hesaplamalı akışkanlar dinamiğinin kullanımıyla sürtünmeyi azaltmak ve performansı artırmak için özel olarak tasarlanmış yeni vücut giysisi türünü geliştirdi. Süper ayakkabılar, pistler, uzay teknolojileri yapay zeka… Bakın neler var! Batuhan Sarıcan hazırladı.
Demanstan korunma stratejileri
‘Demanstan korunma mümkün mü?’ sorusuna Özlem Kayyım Yıldız “evet” yanıtını veriyor: 14 risk faktörünü azaltırsanız…
Yapay zekâ istisnai azınlıkları yok sayarak popülerleştikçe tutuculaşıyor da! Yapay zekayı besleyecek “doğal üretim” veri kümesi tükenirse ne olur? Akademik araştırmalar mevcut makine öğrenme süreci baz alınırsa yapay zekâ modellerinin çökeceğini öngörüyor (“model çöküşü”). Tanol Türkoğlu’nun Pop Zeka’sı önemli.
Müfit Akyos da ‘Petrol olmasa’ başlıklı yazısında İspanyol Ulusal Araştırma Konseyi araştırmacısı fizikçi Antonio Turiel’in Petro-Kıyamet başlıklı kitabından yola çıkarak insanların önümüzdeki onyıllarda karşı karşıya kalacağı enerji sorunu ile ilgili önemli saptamalar yapıyor.
Doğan Kuban’ın eski yazısı İngilizler ve Türkler karşılaştırmasını yapan geçen haftaki yazının devamı. Kuban, ‘Osmanlı Anadolu’daki felsefe ve bilime yabancı, Anadolu’ya gelen Türklerin bu ülkede geliştirdikleri kültürün Anadolu’nun geliştirdiği Yunan, Helenistik ve Roma kültürleriyle hiç ilişkisi olmadı. İslam’ın 9-12 yüzyıllar arasında antik kültürün verileri üzerine kurduğu büyük Ortaçağ düşüncesinin Felsefe ve Bilim alanında ürettikleri de Osmanlı kültüründe izlenmedi...’ diye yazmış.
Yeni pandemi tehdidi: Kuş gribi
Üzerinde durulması gereken en önemli konu kuş gribinin (AIV) aslında bir kanatlı virüsü iken, virüsün genlerinde meydana gelen mutasyonlar nedeniyle inekler gibi evcil memelilere adaptasyonu ve sonunda da insanlara bulaşının kolaylaşması potansiyel tehlikesi. Prof. Dr. K. Tayfun Carlı yazdı.
Dünya 26 saniyede bir sallanıyor ama nedeni bilinmiyor. Bilgi Küpü’nde.
Prof. Dr. Celal Şengör, Bavyera Bilimler Akademisi’ne seçildi.
Cumhuriyet dönemi ekonomi politikalarının nasıl oluştuğunu anlatan önemli bir yazı var bu hafta. Kültür Üniversitesi’nden Yunus Emre Aydın ve Şerif Yüksel’in kaleminden.
Miyopluk salgın düzeyinde… Ve sorun çocuklukta başlıyor.
Çocuklar ve ebeveynleri üzerine yapılan geniş kapsamlı iki araştırma miyopluğun yaygınlaşmasına yol açan önemli unsurlardan birinin insanların ekran, kitap ya da çizim tableti gibi, gözlerimizin hemen önündeki nesnelere odaklanarak daha çok zaman geçirmeleri olduğu görüşünü destekliyor. El altındaki nesnelere odaklanarak geçirdiğimiz süre uzadıkça, miyopluk olasılığı da o denli artıyor. Rita Urgan derledi.
Devlerin dili: Erkek Fillerin şaşırtıcı iletişimi. Araştırmacılar erkek fillerin toplu hareketlerinde eşgüdümü sağlamak için “kalk gidelim” gürlemesi olarak bilinen bir seslendirmeden yararlandıklarını ortaya koydular. Hayvanlar Dünyası’nda.
Karpuz: Yaz sıcaklarının mucizevi meyvesi
Karpuzun %92’si su. Ancak her ısırığınızda aslında önemli miktarda A, B6 ve C vitamini, bolca likopen, antioksidan ve amino asit almış oluyorsunuz. Hatta karpuzda az da olsa potasyum bile var. En önemlisi ise bu mükemmel yaz atıştırmalığında yağ yok, sodyum oranı çok düşük ve bir kâsesi yalnızca 60 kalori. Bilim ve Beslenme’de.
Bakın Yüksek Teknoloji sayfasındaki çok ilginç yeniliklere: İlaçları buzdolabının dışında haftalarca koruyabilen hidrojel: Bu koruyucu teknik, ilaçların 50°C’ye kadar yüksek sıcaklıklara dayanabilmesini ve bu koşullar altında dört haftaya kadar işlevini sürdürmesini sağlıyor.
Kendi kendini soğutan suni çim: Yağmur suyunu depolayan ve yüzey sıcaklıklarını düşürdüğü tespit edilen bu çim, kendi kendini soğutarak kentsel alanlar için daha güvenli ve daha sürdürülebilir bir seçenek sunuyor.
Yapay zekâ sayesinde yüz sıcaklığından sağlık teşhisi…Yüksek teknoloji haberlerimiz içinde.
Kemik kütlesini ikiye katlayan hormonun keşfi…Beyin yiyen amipler…Siyah asker sineklerin görevi…Ve diğerleri. Nilgün Özbaşaran Dede’nin Araştırma Gündemi’nde.
Niye gıdıklanırız? Üstelik her birimiz başka yerimizden… Meraklı Çocuk’ta. Mercan Bursalı hazırladı.
Grafik Bilgi’de bugüne kadar düzenlenen olimpiyatların sürdürülebilirlik puanlarını göreceksiniz.
Kaygı dizimizin bu haftaki konusu ‘Çocuklarda kaygı bozuklukları artıyor mu?‘
***
HBT desteğiniz ile yaşamını sürdürecek. Yine anımsatalım: HBT PDF nüshası 24 sayfa olarak çıkmayı sürdürüyor. HBT dijitale abone olabilir ve bir başkasına hediye edebilirsiniz.
İyi okumalar dilerken, hepinize sevgi saygı ve sağlık…
