Bilincin sadece beyinde olduğunu sanıyorsanız yanılıyorsunuz.. Kuşlarda zekâ ve beyin korteksi üzerine..

Editör ne diyor?

Bilincinizin sadece beyinde olduğunu düşünüyorsanız yanılıyor olabilirsiniz. Bilincin somut bir olgu olduğunu savunan ve bunu çalışmalarıyla temellendirmeye çalışan birçok bilim insanı var.

Sarah Garfinkel, Sussex Üniversitesi’nde çalışan sinirbilimci, on yıl kadar önce Michigan Üniversitesi’nde bir çalışma yürütürken Irak ve Afganistan’da görev alan genç savaş gazilerinin, Ann Arbor gibi sakin bir beldede bile korkuya kapılabildiklerini görünce şok olmuştu.

Garfinkel vücudun verdiği anlamlı sinyallerin farkına vardıktan sonra beden-zihin bağlantısını anlamak için çalışmaya başlayarak, kariyerinin odak noktasını değiştirdi. Kalbimiz ve diğer organlarımızdan gelen elektrik sinyalleri, dünyayı nasıl algıladığımızı, aldığımız kararları, kim olduğumuza dair algımızı ve bilincimizi etkiliyor. Anlayacağınız karmaşık bir ağ içinde seyrediyor her şey. Bedenimiz tümüyle işin içinde. Konu derinleştikçe ilginçleşiyor. Batuhan Sarıcan New Scientist dergisinin de kapağa taşıdığı bu konuyu derledi.


Hayvanlar âleminde bu hafta son derece önemli bir keşif var. Kuşlarda zekâ ve belki de bilinci mümkün kılan beyin yapısı ile ilgili yeni bir gelişme. Bir korteksten bahsediyoruz!

Doğan Kuban hoca ‘Bilgi ve Özgürlük’ yazısında bilime dayalı, uluslararası dayanışma içinde, gezegen çapında tehditlere aynı çapta örgütlenmeler ile yanıt verecek ortamı yaratmanın ne kadar gerekli olduğunu vurguluyor. Tehditlere karşı bilim ve tüm toplumlar örgütlenmeli!

Koronavirüs... Yeni gelişmeler

COVID-19 salgını tüm hızıyla sürerken yeni gelişmeleri izlemeyi ve sizlere aktarmayı sürdürüyoruz. Ne yazık ki koronovirüsün yeni bir türü daha ortaya çıktı ve bu türün daha bulaşıcı olduğu ileri sürülüyor. Bu hafta hastalığı ağır seyreden hastalarda gizli bağışıklık zafiyeti, yeni bir tedavi yönteminde umut verici bir gelişme ve yaşlılarda bir aşı adayının ortaya çıkması konularını ele aldık. Reyhan Oksay derledi.

NASA’da görev yapan bilim kadınımız Prof. Dr. Feryal Özel karadelikler konusunda dünyaca ünlü. Özel ekibiyle bu sefer yeni bir yaklaşım geliştirdi. Sayfalarımızda..

Tanol Türkoğlu Netflix’de geçen ay başlayan Sosyal İkilem adlı belgeseli yazdı “Sosyal medya ne için var? Daha çok reklam satabilmek üzere daha çok insan hakkında veri sahibi olmak için” diyor. Konu önemli ve hepimizi yakından ilgilendiriyor.

Kediler ne kadar taklitçi?

Yunus, papağan, maymun ve katil balinaların bile insanları taklit etmesi, bugüne kadar görülmüş hayvan davranışlarıydı. Bununla birlikte sevimli ama mesafeli dostlarımız kedilerin asosyal olduğu sanılırdı. Japonya’daki bir araştırma bu kanıyı değiştiriyor olabilir.

Beyin göçü, Türkiye’nin aydınlanma yolundaki en büyük engellerinden biri. Bununla birlikte MEB, yurtdışında eğitim görmek üzerine 750 yüksek lisans ve doktora öğrencisi arıyor. Köşe yazısında önemli tavsiyeler veren Lale Akarun, “Neden yurtdışında on katı pahalıya doktora öğrencisi okutuyoruz?” diye soruyor.

Müfit Akyos’de WIPO Küresel Yenilik Endeksi’ni ve Türkiye’nin buradaki yerini irdeliyor yazısında.

Yapay zekâ artık her yerde. Hatta sinema senaryolarını bile neredeyse yazar hale geldi. 3 arkadaş, Almanya’dan Gözde Kara ve Ankara’dan Yeşim Yaman ile Ali Berkol dergimiz için yapay zekayı farklı sektörlerde yazmaya başladılar. Bu hafta sinemada yapay zeka var. Konu son derece ilginç.

Kripto para piyasasını, bitcoinleri duymuşsunuzdur. Bir Türk coin’i de, BTVBAM 21, kripto pazarının oyuncuları arasına katıldı.

Nilgün Özbaşaran Dede’nin derlediği Araştırma Gündemi’nde ise yine bilim ve teknolojideki son gelişmelerden haberdar olacaksınız. Covid-19’un asansörde bulaşma riskinin yüksek olması ve kenevirin, Parkinson’a bağlı rahatsızlıkların etkisini zayıflattığı bulgusu bunlardan yalnızca ikisi.

Yüksel Atakan ise kullanım süresi dolmuş güneş panellerinin bizleri bekleyen tehlikelerini gündeme getirdi yazısında.

Doğru beslenme yorgunluğa da çözüm mü?

Bu sayımızdaki Bilim ve Beslenme sayfamızda, günlük hayatımızı olumuz etkileyen yorgunluk meselesine eğildik. Doğru beslenmeyle yorgunluktan kurtulmanın, işlenmemiş gıdalar tüketmek ve kafeinden uzak durmak gibi bazı basit yolları var. Gündelik hayatta uygulayabileceğiniz basit ama etkili detaylar sayfalarımızda.

Takip ettiğiniz üzere geçtiğimiz hafta bir seriye başlamıştık: “Peki, en büyük Magnus kim?” Simya, laboratuvar bilimlerine katkı yaptı mı? sorusunun cevabını, Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadircan Keskinbora irdeliyor.

1 dolara işitme aygıtı

Önemli bir teknoloji haberini sizinle paylaşmak istedik. İşitme engeli bulunan bireyler için büyük önem arz eden bu gelişmeye göre, Hintli bir genç girişimci 1 dolardan daha düşük bir maliyeti olan işitme aygıtı geliştirdi; bu aygıt, dar gelirliler için etkili bir çözüm olabilir.

Bilim Tarihi sayfamızda ise milyonlarca insanın hayatını kurtaran bir bilim kahramanı var: Louis Pasteur! Hastalıkların mikroplardan kaynaklandığını öne süren kuramıyla hatırlanan Pasteur, şarbon ve kuduz aşısı, mayalama ve diğer çalışmalarıyla bilime ve dolayısıyla insanlığa çok büyük hizmetler etti. Batuhan Sarıcan’ın kaleminden okuyoruz.

Günümüzde liderlerin oynadığı rol sürekli değişiyor. Grafik Bilgi’de CEO’ların beklentilerini şekillendiren 5 yeni güç var.

Saç dizimizin bu haftaki konusu: Saç boyaları ne kadar güvenli?

London Academy of Excellence’dan Linda Azra Polat kanserin erken teşhisi için gelişterilen yeni bir teknolojiyi anlattı. Bu teknoloji ekozomların yüzey analizinde kullanılıyor.

Evet HBT’nin bu sayısını siz okurken, biz çoktan yeni sayının son eksikliklerini tamamlıyor olacağız. HBT hepimizin, elbirliğiyle onu yayalım, yeni okurlara iletelim... Hepinizi çok seviyoruz.

Haftaya yeniden buluşmak umuduyla, sevgiyle ve bilimde kalın..