Kavruluyoruz. Bir yandan yüksek sıcaklıklar, bir yandan nem... Yıldan yıla artıyor ve artacak da, küresel ısınmanın doğrudan etkileri. Konu yaşamsal. Geçen hafta kapağa taşıdık; bu hafta da sürdürüyoruz. Prof. Dr. Celal Şengör biliyorsunuz dünyaca ünlü jeoloji profesörü. Bizi milyonlarca yıl önceye götürüyor. 700 milyon yıl önce buzullar tüm dünyayı kaplamıştı. 9 milyon yıl önce Antarktika’da ormanlar vardı. Yani dünyamızın iklimi çok büyük salınımlar yapabiliyor. Bunun nedenleri çeşitli. Ve o nedenlerin içinde şu bizim sera gazı salınımları da var.
Şengör hoca daha da ileri gidiyor ve komşumuz Venüs gezegeninin başına gelenleri de anlatıyor. “Bir milyar yıldan daha az bir zaman önce, Venüs’ün yüzey sıcaklığı bugünkü dünyanın yüzey sıcaklığına benziyordu; okyanusları, ve karaları vardı, buralarda yağmur hattâ kar bile yağıyordu; belki yaşam bile vardı...” diyerek... Çözüm önerilerini de sıralıyor Celal hoca. Daha fazla anlatmayalım ve sizi yazıyla baş başa bırakalım...
Klimaların gezegeni ısıtmasını nasıl önlersiniz?
Gezegenimiz ısınıyor. Tabii biz de.. Klimalara yükleniyoruz. Klimalar ise küresel ısınmayı daha da arttırıyor. Sorun büyük. Acilen çevre dostu teknolojilerin gelişimine ihtiyaç var. Bununla ilgili küresel bir yarışma bile düzenlendi. Peki neler yapılıyor?
Sıcaklar öldürüyor ve soğutmaya erişim artık bir iklim adaleti olmalı. 14 bin bilim insanı iklim değişikliğine karşı yeniden uyarıda bulundu: Acil eyleme geçilmezse insan ırkı büyük acılar çekecek. Özlem Yüzak yazdı.
2 doz aşıya karşın koronavirüs sayıları neden artıyor? ABD’de maske takma kurallarını değişmesi... Aşı oldukları halde Covid olanları önceden tespit etmek mümkün. Koronavirüs ile ilgili son gelişmeler yine dergimizde.
İnsanın 7 çağı
Kaç yaşında olduğunuz hiç önemli değil; En mutlu günlerinizi daha yaşamamış olabilirsiniz! Herkes, ruhen ve bedenen en sağlıklı, en güçlü olduğu dönemlerin 20’li ve 30’lu yaşlar olduğunu sanır. Oysa yaşamımızın her evresi kendi içinde anlamlı ve yaşamı değerli kılan zenginlikler barındırır. Bilim, insan yaşamını 7 evreye ayırıyor ve insanın her evrede farklı alanlarda üstün nitelikler kazandığını söylüyor. Reyhan Oksay hazırladı.
Pelin Dilara, genç felsefecimiz, “Memento Mori: Ölümü Hatırlamanın Yaşama Katkısı” başlıklı yazısında, felsefede ölümün izleri üzerinde dolaşıyor, Sokrates’ten Heidigger’e.. ve diyor ki, Aslında insanların pek çoğu yaşanmamış bir hayattan ölüyor..
Ali Akurgal yurtdışına beyin göçü yazısını bu hafta da sürdürdü. Serbest piyasa ekonomisini yönlendirmenin ve planlamanın önemine dikkat çekerek...
Kapitalizm, büyük başarı elde etmenin kriterini kendi ideolojisine uygun olarak belirlemiş; maddi zenginlik! Bir meslek sahibi olup da kariyer yapamayanlar için geriye kalan tek seçenek bu. İster iş insanı ol ister başka bir şey. Yeter ki sonunda maddi zenginliğe ulaş. Ne kadar çok o kadar iyi. O zaman toplum seni kabul eder, defolarını görmezden gelir: Tanol Türkoğlu’nun Dijital Kültür’ünde... Bu sayı da yine Türkoğlu’nun Dijitalem’i de var. Hackerlarden kuşak çatışmalarına, webcam’den laz virüsüne.. Keyifli ve bilgilendirici...
Doğan Kuban ‘Niçin İşbirliği?’ başlıklı yazısında ‘İnsanlık hayvan aşamasından geçti ama, zorbalığı ve savaşı yok edecek yaratıcı ve hoş görücü insanlık aşamasına ulaşamadı. Toplumlar köhne önyargılardan kurtulamıyor...’ diye anlatıyor.
Kızıl Gezegen’in sırları açığa çıkıyor
NASA’nın InSight uzay aracı, Mars’ın, jeofiziksel yapısı hakkında bazı beklenmedik bulgular ortaya koyuyor. Yapılan üç farklı çalışma, Mars’ın çekirdeği, litosferi ve kabuğu hakkında önemli bilgiler veriyor; neden gezegen çapında bir manyetik alanı olmadığını anlamamıza yardımcı olabilecek veriler içeriyor. Batuhan Sarıcan hazırladı.
İnsanlar neden bilimi değil de hurafeyi ve aldatmacayı seçiyorlar? Günümüzün belki de en önemli sorusu bu. Bilimden uzaklaştıkça sorunlar da çözümsüzlük de artıyor. Türkiye bugün bunun acısını derinden yaşıyor. Mustafa Çetiner yeni raflarda yerini alan “Bilim bizi kandırıyor mu? “ başlıklı kitabında bu soruna ilişkin deneyimlerini ve önerilerini aktarıyor.
Gözlerimizi kapattığımızda neden gözlerimizin önünde renkler uçuşur? Meraklı Çocuk soruyor. Mercan Bursalı hazırladı. Anneler babalar, büyükanneler dedeler...çocuklarınıza, torunlarına okuyun okutun; her hafta değişik ilginç konularla sizlerleyiz.
İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Özge Özkök dijital dünyadaki reklamlarda yapay zekanın rolünü sorguluyor.
Bahçeşehir Üniversitesi 2015 yılında Gürcistan’ın başkenti Batum’da BAU International Batumi Üniversitesini yaşama geçirmişti. Üniversite bu yıl ilk mezunlarını verdi. 23 ülkeden öğrencinin eğitim gördüğü üniversiteyi rektör Prof. Dr. Demet Akın anlattı.
Ahmet Yavuz’dan 7 serilik dizinin ilki
Kurtuluş Savaşı sürecindeki stratejik kararları, bu kararların nasıl alındığını ve yansımalarını bilmek önemli. Ahmet Yavuz, yazı serisinin bu bölümünde Sakarya doğusuna çekilme kararının Ankara’daki yansımaları ve doğurduğu sonuçları irdeliyor.
Çalışan beyin çalışan bedende bulunur başlıklı yazı serimizde de bu hafta soluk almanın önemi var.
Karadaki en büyük et oburun kutup ayısı olduğunu biliyor musunuz? Ya 100 bin yıllık dev yarasa kalıntılarının keşfedildiğini.. Murat Altaş’ın hazırladığı Hayvanlar Dünyası’nda.
Taş devri Avrupalıları 6 bini yılı aşkın süredir makyaj yapıyor olabilirler. Dünyanın bilinen en eski köpek balığı saldırısının izleri ortaya çıktı. Rita Urgan derledi.
Bilim ve beslenme sayfasında bu hafta nitrik asit var. Kalp hastalıklarından kaçınmanın doğal yolu. Sevda Deniz Karali hazırladı.
Birbirlerinden hızla öğrenerek çöp kutularının kapaklarını açıp beslenen papağanlar; 85 milyon yıllık yumurta fosilleri; uçma yetisi doğuştan olan dinozorlar; İzlanda’nın altındaki batık kıta; gorilleri öldüren şempanzeler.. Araştırma Gündemi’nde. Nilgün Özbaşaran Dede hazırladı.
Bizim keyifle hazırladık dergimizi ve iyi okumalar diliyoruz. Dünyanın sayılı haftalık bilim dergilerinden biridir HBT.. Bilim okuryazarlığı bizi kurtaracak!
Sevgiyle ve bilimde kalın...
