Ülkeleri dibe çeken üçlü sarmal: Yolsuzluk, derin yoksulluk ve gelir dağılımı bozukluğu

Editör ne diyor?

Yoksulluk ile yolsuzluk arasındaki ilişki son derece güçlü. Yolsuzluk kamu kaynaklarının kamu yararı dışında, özel çıkarlar doğrultusunda hukuka aykırı olarak dağıtımında ortaya çıkıyor. Eğitim, sağlık ve ekonominin üretim kapasitesini artırmak için kullanılması gereken kaynaklar, özel çıkarlar doğrultusunda kullanılarak yoksulluğa ve gelir dağılımının bozulmasına neden oluyor.

Bayram Ali Eşiyok Uluslararası Şeffaflık Örgütü tarafından yayınlanan Yolsuzluk Algı Endeksi’nden (Corruption Perceptions Index, CPI) yola çıkarak ülkeleri karşılaştırdı. Türkiye 2013’te yolsuzluk algı endeksi sıralamasına göre 53. sırada iken, izleyen yıllarda büyük bir artış yaşandı. 2021’de (180 ülke arasında 38 puanla) 96. sıraya kadar yükseldi. Yolsuzluk algı endeks değeri yüksek ülkeler, insani kalkınma açısından da son derece yetersiz. Yolsuzluk algı endeksine göre “büyük çevre ekonomiler” arasında Türkiye’den daha kötü konumda olan 3 ülke var: İran, Rusya ve Meksika. Konu önemli. Kapağa taşıdık. İlgi ile okuyacağınızı düşünüyoruz.

‘Onu yapma, bunu yapma; ne yapacağız biz?’ Ali Akurgal Türkiye’nin katma değer üretmekten giderek uzaklaştığını yazdı. Akurgal “İhtiyacımız olan mal ve hizmetleri satın almayı sürdürüyoruz aslında. Bunlarda hız kesme yok. Nereden geliyor bu mal ve hizmetler, yurt dışından. Evet, hizmeti de yurtdışından alıyoruz: ülkemizin toprağında kaynayan içme suyunu kapınıza damacanayla getiren bir İsviçre şirketi. Nasıl geldik bu duruma?” diye soruyor.


3’er milyon dolarlık bilim ödülleri

Silikon Vadisi tarafından “Bilimin Oscar’ları” olarak tanımlanan Breakthrough Prize sahiplerini buldu. Bu ödüller, önceki yıllarda ödülü kazanan bilim insanlarının da bulunduğu komiteler tarafından layık görülen araştırmacılara her yıl dağıtılıyor.

Bu yıl bir fizik ödülü, üç yaşam bilimleri (biyoloji) ödülü ve bir de matematik ödülü dağıtılmış durumda. Breakthrough Prize, her biri 3 milyon dolar değerinde olmasıyla bilim dünyasının en kazançlı ödüllerinden biri olarak biliniyor. Batuhan Sarıhan hazırladı.

İşveren ile işçinin mutabık kaldığı bir husus var: İki taraf da işgücünde insanı görmek istemiyor! Tanol Türkoğlu ‘Sessiz İstifa’ başlıklı yazısında ‘Pandemi ile gündeme gelen bir konu da “büyük sıfırlama” ifadesi etrafında şekillendi. Endüstri 4 fanatiklerinin o kaotik durumdan istifade etmesi şeklinde yorumlanabilecek bir husus’ diyor.

Sosyal medya fenomenlerini (influencer) herkes biliyor da grandfluencer’ları duyan var mı? Yaşı yetmiş ile yüz arasında olan büyükanne ve büyükbaba fenomenler! Yapılan bir araştırmaya göre paylaştıkları bir mesajdan iki-üç aylık emekli maaşı kazananlar var. Aysel Gürel çok erken gitmiş! Tam rahmetlinin yapacağı iş! Türkoğlu’nun Dijitalemi birbirinden ilginç konularla dolu.

İstanbul planından önce İstanbul insanı

‘İstanbul, Türkiye ekonomisinin kaderini elinde tutuyor. Ayrıca nüfusun beşte biri bu kentte yaşıyor. Eğer bu kent ekonomik olarak kendini ayakta tutamazsa ya da tutamıyorsa, Türkiye’nin de tutamayacağını söylemek yanlış olmaz...’ Doğan Kuban ve Deniz İncedayı eski tarihli bir yazısından.

Bir soru: Uzay teleskobu ile geçmişi görebilir miyiz? Neden olmasın?

Dünya dışından 3 önemli keşif ve gelişmeye yer veriyoruz bu hafta sayfalarımızda. Biri James Webb teleskobunun ne kadar uzağı görebildiği ile ilgili.

Çin, Ay’da nadir kristal ve potansiyel yakıt kaynağı keşfetti. Ay’da yeni bir helyum-3 yatağı keşfedilmesi, Ay’ın mineral kaynaklarını sömürmek isteyen küresel güçlerin Ay yarışını daha da hızlandırabilir.

Türk Deniz araştırmaları Vakfı’nın (TÜDAV) önerileriyle 10 denizel tür daha 13 Ağustos 2022 tarihinde balıkçılık ve su ürünleri genel müdürlüğü tarafından yayımlanan yeni sirkülerle koruma altına alındı. Böylece bu türlerin avcılığı, satışı ve toplanması yasaklandı. Bayram Öztürk’ten...

Dünyanın en eski uygarlığı nerede doğdu?

İlk uygarlık Mezopotamya’da mı yoksa başka bir yerde mi kuruldu? Araştırmacılar Eski Mısır uygarlığının en eski evresinin kabaca Sümer uygarlığının en erken evresiyle çağdaş olduğunu buldular. Nilgün Özbaşaran Dede derledi.

Hortikültür (Latince hortus=bahçe ve cultura=kültür kelimelerinden) insanlığın en eski çağlarından beri hem besin hem de estetik kaynağı olarak gelişmiş bir uğraş. Almanya’nın Bavyera eyaletinde Ammer gölünün batı sahilindeki küçük Utting kasabasında bir dünya haritası, bir ay çiçeği tarlası içinde, sanatçı hortikültürist Corinne Ernst tarafından dünya barışını simgelemek için yapılmış, üzerine de Pablo Picasso’nın barış kumrusu resmedilmiş. Prof. Dr. Celal Şengör yazdı.

Bu sıvı robot harikalar yaratıyor

Manyetik sıvıdan oluşturulan bir robot. Minik damlacıklara ayrışabiliyor ve ardından kendini yeniden oluşturabiliyor. İlaçların bedende belirlenen hedeflere ulaştırılmasında büyük rol üstlenecekleri düşünülüyor. Diş eti iltihaplanmalarını önleyen yeni jel... Anne karnındaki bebekler lahana sevmiyor...Kış aylarında köstebeğin beyni küçülüyor... Araştırma Gündemi’nde.

Kültür Üniversitesi’nden Prof. Dr. Dursun Koçer Osmanlı’da kağıt ve matbaa yazı serisinin ikincisini kaleme aldı.

Meraklı Çocuk bu hafta ‘diğer güneş sistemlerinde neler oluyor görmemiz mümkün mü?’ diye sordu. Mercan Bursalı’dan..

Atılım Üniversitesi’nden Eda Bektaş Patronaj Klientalizm ve Türkiye başlıklı yazısında siyasetçi ve seçmen arasındaki temsil ve hesap verirlilik ilkesine dayanmayan ilişkinin sonuçlarını yazdı. Konu ilginç ve önemli.

Yaradılıştaki çatlak

Gelecek Nesilleri Tasarlamak Etik mi? Pelin Dilara Çolak, 1997 yapımı bir film olan Gattaca’dan yola çıkarak gen dizilimine müdahale edebilen CRISPR’i felsefi açıdan sorguluyor.

İlaçlardan bahsediyorsak bence en büyük keşif antibiyotiklerdir. Antibiyotiklerden önce ortalama yaşam ömrü 35 yıl iken, antibiyotikler ile bu süre 23 yıl uzadı. Daha sonradan bulunan hiçbir ilaç grubu insan ömrünü üzerinde bu kadar etkili olmadı. Dolayısıyla son yıllarda büyük bir sorun haline gelen direnç problemi korkutucu. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Zülfi ye Gül yazdı.

İlk klon kurt dünyaya geldi. 'Gülümseyen’ köpekbalığı yeni bir tür mü? Murat Altaş hazırladı.

Emeklerimizle güzelliklerimizle bir dergi yaptık sizlere. Okuması, paylaşılması ve derginin desteklenmesi de sizlerden.. Gelecek Perşembeye kadar sevgiyle kalın.