Dünya genelindeki nüfusun yüzde iki ila dokuzu, sonbahar ve kış aylarındaki kısıtlı güneş ışığı yüzünden depresyona giriyor ve hastalar genelde daha fazla uyuyorlar. Uyku ve ruh halindeki ilişkinin moleküler düzlemdeki durumu henüz kesin olarak açıklanmış değil.
Uykucu aile
Kaliforniya Üniversitesi biyologu Ying-Hui Fu ve ekibi şimdi bir açıklama getirdi. Ekip ilk önce kalıtsal bir uyku hastalığına yakalanan bazı aileleri incelemiş. Bu aile üyelerinde kış depresyonu, ruh halinde değişimler ve alışılmışın dışında bir uyku ritmi söz konusu. Hastalar genelde akşam yediden gece yarısı üçe kadar uyuyor.
Kalıtımda günlük ritim ile ilişkili olan mutasyonları arayan araştırmacılar, hem kış depresyonuna yakalanan hem de erken kalkan kişilerde genetik değişim tespit etmişler. Period3 olarak bilinen genin mutasyona uğramış olanı çok ender olarak görülmekte. Erken kalkma ve mevsimsel ruh hali değişiminden sorumlu olabilecek bu varyantı nüfusun sadece yüzde biri taşıyor.
Semptomların genetik mutasyon nedeniyle mi ortaya çıktığını öğrenmek isteyen uzmanlar, mutasyonlu veya sağlıklı Period3 genini taşıyan fareler yetiştirmişler. Bu şekilde mutasyonlu geni taşıyan farelerin alışılmışın dışında uyku- uyanıklık ritmine sahip oldukları ve daha az hareket ettikleri ortaya çıkmış.
Derleyen: Nilgün Özbaşaran Dede
