Y

Bilim, siyaseti dizginleyebilir mi?

“İnsanlığı geleceğe bilim taşır... Savaşlar değil, kutuplaşmalar ve öfke üzerinden yürütülen siyaset de değil, ekonomik çıkarları ve hırsları her şeyin üzerine çıkaran, başkalarının kaybını kendi kazancına dönüştürmeye odaklı sistemler hiç değil...” diye başlamıştık geçen haftaki yazıya... Sürdüreceğiz... Bilim ve politika her zaman birbirine bağlı olmuştur.. Peki, öyleyse neden bilim, hem politik...

Neuralink ve nöroetik

SpaceX, Tesla, Hyperloop ve başka birçok ufuk açıcı girişimden sonra Neuralink ile karşımıza çıkan Elon Musk, kendi ifadesi ile ‘’insanı yapay zekâ ile birleştirmeye’’ hazırlanıyor. Neuralink bir beyin-bilgisayar arayüzü projesi, bir çeşit nörobiyonik uygulaması. 1960’larda görme engelli kişilerin beyinlerindeki görsel korteksin uyarılması ile başlayan ‘’nörobiyonik’’ bilimi, bozulmuş olan sinirse...

Bilim gazeteciliği

The Guardian gazetesinde haftalık Bad Science isimli köşenin de yazarı olan Ben Goldacre (http://www.badscience.net/), yazılarında ve kitaplarında özensiz gazetecilerin bilimle çelişen yazılarını ve bilimsel verileri saptıran yayınları ve kişileri ele almaktadır. “Bilimi anlatmanın en iyi yolunun, sahte bilimi didiklemek” olduğunu vurgulayan Dr. Goldacre’nin bu yaklaşımı doğru olmakla birlikte bil...

Ortak akılla KOVİD-19’e bir yeni maske üretimi için okurlara çağrı

Bakmayın siz hükümet açısından “seçimle gelen tek kişinin yönetimi” şekline geçtiğimize, özellikle teknoloji alanında, günümüzde sorunlar, tek kişinin altından kalkabileceği boyutu çoktan geride bıraktı. Sorunlara etkin çözümler arıyorsak, birçok insanın aklını ortak olarak kullanmak gerekiyor. Bu yönteme el attığımızda aklını kullandığımız insanlara “paydaş” derdik ama, günümüz Türkiye’sinde bu y...

Hepatit C virüsünü bulanlara Nobel, ama aşısı hâlâ yok! Peki, korona?..

Yine geldik aşı konusuna dayandık. Nobel Ödülleri Komitesi (50 profesör) bu yılki Tıp/Fizyoloji ödülünü, Hepatit C gibi çok önemli bir küresel salgın hastalığın virüsünün keşfine verdi. Ama aşısı hâlâ bulunamadı, geliştirilemedi. Virüsü keşfedenler: Harvey J. Alter (Amerikalı), Michael Houghton (İngiliz, Kanada’da çalışıyor) ve Charles M. Rice (Amerikalı).  Bugüne kadar 111 Nobel Tıp Ödülü verildi...

“Felsefe öldü” mü?

2011 yılında düzenlenen Zeitgeist adlı konferansta Stephan Hawking, ‘tanrı öldü’ söylemiyle batı felsefe tarihindeki kırılma noktalarından biri olan Nietzsche’ye işaret eder bir biçimde felsefenin öldüğünü ilan etti. Hawking’e göre önce metafiziğin nesnesi tanrı, sonrasında ise metafiziğin kendisi olan felsefe ölmüştü. Yüzyıllardır felsefenin kendisine soru konusu edindiği konuları çözümleme konus...

İşler (meslekler): Yeni “bacasız sanayi”

Endüstri 4.0 tartışılırken, büyük şirketlerimiz buna geçmeyi planlarken, çoğu KOBİ’nin ne yapacağı bir soru işareti. Beri yanda geçen yazımda sözünü ettiğim, artık “meslekler kişiyi tanımlamakta yetersiz kalıyor, işe alırken, kişinin yetenek kümesine bakılıyor” saptamam da hayatın gerçeği. Bilgehan Gürlek de olayı “İnsan Kaynakları 4.0” olarak ele almış. Peki, tüm bunlar neden gerekli oluyor? Topl...

İtinayla tez yazılır

Bir öğretim üyesinin zamanının çok büyük bir bölümü öğrencilerinin yazdıklarını okuyup düzeltmekle geçer. Şimdiye dek 60 öğrencinin tez danışmanlığını yapmışım. Birkaç yıl süren bir araştırma nasıl bir çerçeveye oturtulup daha önce yapılmış çalışmalarla karşılaştırılır, nasıl gerekçelendirilip yeniliği anlatılır, hipotezlerini sınayacak deneyler nasıl tasarlanır, nasıl yapılır, ne sırayla nasıl su...

‘Kendini bil’mek üzerine!

Yeri ve zamanı geldikçe değinip geçeriz. Kendini bileni över, bilmeyeni kınarız. Bazen öfkemizi alamaz Osmanlı sözünü hatırlatırız: Sen seni bil sen seni Sen seni bilmez isen Bildirirler haddini... ‘Kendini bil’mek, uygarlık ve insanlık tarihinin en yüce erdemidir. Töremizde ve dilimizde ‘kendini bil’mekten çok ‘kendini bil’memek deyimi yaygındır. Bizden önceki kuşakların, çok öfkelendikleri kişil...