Y
Tarım çözülürken, ekonomi inşaatlaşıyor
Türkiye tarımda 1990’li yıllara kadar “kendi kendine yeterli yedi ülke” arasında yer alırken, günümüzde artık net ithalatçı bir ülke. 1980’li ve izleyen yıllara damgasını vuran neoliberal yeniden yapılanma politikalarından sanayi gibi tarım da payını aldı. Tarım sektörü giderek daha fazla dünya pazarlarına eklemlenirken, çevre ekonomilerdeki üreticiler uluslararası gıda tekellerinin denetiminde, k...
Deha nedir?
Geçen bölümde farklı uzmanlık alanlarında buluşlar yapabilen kimi Yapay Zekâ programlarının dayandığı bir yöntemi anlatmış ve insan dehasının da esasen aynı şekilde çalıştığı iddiasında bulunmuştum. Şimdi bu savımı detaylandırma vakti. Önce insan zihni hakkında bildiklerimizi üç cümleyle özetleyelim: İnsanlar et ve kemikten yapılmış robotlardır. Beyin yumuşak bir bilgisayardır. Tüm yaşadıklarımızı...
Okumak ve yaratıcılık
Yaratıcılık için çalışmak, meraklı, ısrarlı, iyimser ve enerjik olmak, öğrenmek, geniş ilgi alanı, cesaret ve risk alma gibi özellikler sayılabilir. Beynin bilişsel faaliyetleri alanında yapılan çalışmalar bunlara eklenebilecek önemli bir özellik olarak ‘okumayı’ işaret etmektedir. Toronto Üniversitesi’nden Profesör Maja Djikic araştırmasında “kısa bir hikâye okuyan kişilerin “bilişsel kapanmaya” ...
Bilim, siyaseti dizginleyebilir mi? (2)
Bilim, siyaseti dizginleyebilir mi? yazımıza devam... Geçen hafta “Bilim ve politika her zaman birbirine bağlı olmuştur.. Peki, öyleyse neden bilim, hem politikanın yanlışlarını ortaya koyma hem de doğru siyaset yapılması yönünde itici bir güç olmasın” sorusunu ortaya atmış ve ABD’de Trump’ın bilimsel gerçekleri dışlayan politikalarına bilim çevreleri tarafından açılan savaşı gündeme getirmiştim. ...
Dijital dönüşümü dijital yöntemlerle değerlendirmek
Dijital Dönüşüm konusu, 10. Kalkınma Planının da, 11. Kalkınma Planının da ana öncelikleri arasında. Tübitak 2016 yılında bu konuda bir yol haritası hazırladı. O yıllarda rektör yardımcısı olarak, görevim gereği bu tür dökümanları okuyor, görüş yazıp yolluyordum. Onun için dijital dönüşüm konusunda devletin bir stratejisi olduğu, fon kuruluşlarının da bu strateji uyarınca destekler vereceği izleni...
Kore ve Türkiye: Seçilmiş bilim ve teknoloji göstergeleri
Yıl 1960: Türkiye’nin milli geliri yaklaşık 14 milyar dolar (tam olarak 13.995 milyon dolar), Kore’nin 4 milyar dolar (tam olarak 3.892 milyon dolar). Yıl 2015: Türkiye’nin milli geliri 717.880 milyon dolar, Kore’nin 1.377.873 milyon dolar. Bu bulgular bize şunu söylüyor: 1960 yılında Türkiye’nin milli geliri Kore’nin 3,6 katı iken, 2015 yılına gelindiğinde Kore’nin milli geliri Türkiye’nin yaklaş...
Yapay kâşifler nasıl çalışır?
Geçen yazıda ABD’li Douglas Lenat’ın matematik ve savaş oyunu dallarında “yaratıcı” davranış gösteren iki programından söz etmiştim. Bir örnek de kendimden vereyim. Geçtiğimiz asrın sonlarında, doktora tez çalışmamın bir parçası olarak QSI adında bir program yazmıştım. QSI’ın görevi, kendisine bazı değişkenlerinin davranışı tarif edilen bir sistemi en iyi açıklayan denklemleri bulmaktı. (Farklı fi...
Kendi teknolojimizi yaratmak istiyor muyuz?
“Haydi gelin yerli otomobil yapalım” başlıklı yazıma gelen okur tepkileri beni karamsarlığa itti. Anlamı “bunlar denendi zâten, buradan iş çıkmaz” şeklinde olan da vardı, “çok iyi fikir, güzel bir yol haritası, yetkililer buna da tozlu raflarda bir yer bulur” diyen de! Beni en çok üzen ise, “otomobil satın alan, görünüşüne, konforuna bakar, teknolojisiyle ilgilenmez” diyen okurum oldu. Kendimi bir...
Gelecek üzerine tekerlemeler
Geleceği sorguluyor, ondan ürküyoruz. Tası tarağı toplayıp kaçan zenginler de var. Fakat bu ülkede yetişmiş, onun köşesini bucağını bilen, insanı ile birlikte yetişmiş ve onu yarım yüzyıl yetiştirmiş, ömrünün sonuna gelen biri için geleceği sorgulamak gereğini duymak bile acı vericidir. Çünkü biz bu toplumun geleceğini kurmak için çalışan kuşağın çocuklarıyız. Fakat yakın tarihe dönüp Doğu Anadolu...