Y

Büyük pandemiler (8): Dr. Jonas Salk ve çocuk felci aşısı

Franklin Delano Roosevelt, ABD’nin -1929 Büyük Ekonomik Buhranı’ndan 2. Dünya Savaşı’na- en kritik dönemlerinde, tam 4 dönem başkanlık yapmış ve en uzun süreyle bu görevde kalmış biridir. Hakkında en çok kitap yazılan kişilerden biri olan Franklin Roosevelt, 1921 yılında, oldukça ileri bir yaşta -39 yaşında- çocuk felcine yakalandı. Hastalığa yakalandıktan sonra iyileşti ancak bir daha hiç yürüyem...

32.000 senelik mesaj bize ne söylüyor?

Son yıllarda Türkiye’de sanat ve kültür tarihine karşı istikrarla sürdürülen bir savaş var. Bir tarihi eserin tarihselliğinin ne anlama geldiğinin ya da bizim için gerçek değerinin ne olduğu konusu üzerine yeterince konuşulmadığını düşünüyorum. “Kültür, (sanatı da kapsar bir biçimde) doğanın yarattıklarına karşılık, insanoğlunun yarattığı her şeydir.” der Karl Marx. İnsan, bir beden olarak doğanın...

Bu dönem 26 milyon öğrenci evde ne öğrendi?

Türkiye’de yaklaşık 18 milyon ilk ve orta öğretim öğrencisi, 8 milyon da yükseköğretim öğrencisi var. Bu dönem ülkemizde 26 milyon öğrenci, COVID pandemisi nedeniyle okullarını bırakıp eve kapandı. Acaba bu dönem ne öğrendiler? Boğaziçi Üniversitesi, bu durumda eğitimini sürdürmek için iki şey yaptı: Öğrencilerinin çevrimiçi eğitime ulaşabilmesi için mezunlarından yardım istedi; tablet ve erişim p...

COVID-19 ABD’de neden bu kadar dramatik gelişiyor?

Micheal Moore’un ülkemizde de gösterilen “Hasta-Sicko” belgeseli, ABD sağlık sisteminin nasıl içten içe çürüdüğünü, sektöre yön veren sigorta ve ilaç şirketlerinin insan sağlığını nasıl hiçe sayıp sadece ve sadece kâr dürtüsü ile hareket ettiklerini dramatik bir şekilde ortaya koyuyordu… Yapıt sağlık alanındaki piyasalaşmanın yarattığı olumsuz sonuçları örnek vakalar üzerinden hareketle eleştiri b...

Gelecekte meslek yok, insanda yetenek kümesi aranacak

Mesleğini seçmek sorumluluk isteyen bir karar. “Geleceğin meslekleri” olarak tanıtılan bir dizi de meslek var.. Lise eğitimini tamamlayıp yüksek öğrenime geçerek mesleğini öğrenecek olan bir genç, yaşam boyu onu yüceltecek, yaptığı işten kıvanç duyacağı mesleğini seçmek durumunda. Yüksek hedefler gösteren çok, ama ulaşması zor. Üstelik bu yarış, arkadaşlarını eze eze ve engelleri atlaya atlaya yap...

Birbirimizle ve bilgisayarlarla doğrudan beynimizle konuşacağız

Geçtiğimiz günlerde girişimci Elon Musk Tesla ve SpaceX şirketlerine ek olarak Neuralink adlı yeni bir şirket daha kurduğunu ve onun da genel müdürlüğünü üstlendiğini duyurdu. Neuralink’in hedefi, beynimizin korteks tabakasının üzerine, Neural Lace (Sinir Ağı Danteli) adını verdikleri bir yapay zekâ tabakası yerleştirmek! Üstelik bunu, ameliyat gerektirmeden, beyne giden damarlara zerk edilecek mi...

İslam ülkeleri neden geri kaldı?

Türkiye bundan 60 yıl önce İslam dünyasında Avrupa- Batı uygarlığına yakın tek ülkeydi. Nato’ya üye olduğu gibi Avrupa Birliği’ne üye olması da gündemdeydi. Şimdi bunların hemen hemen unutulduğu bir döneme girdik. Cumhuriyetle Batı ile bütünleşmeye çalışıyordu. Şimdi Müslüman kardeşlerimizle bütünleşmeye çalışıyoruz. Hıristiyanlar bizi bağırlarına basmayacaklarına göre, Müslümanlarla, daha doğrusu...

Çözüm: Post-truth muhalafet!

Gerçek-ötesicilik küçük görülüyor oysa günümüzde başarıya götüren en güçlü silah! Üstelik telif hakkı da yok. Muhalefettekiler de iktidardakiler gibi kullanabilir. “Tüm dünya muhalifleri, ‘gerçek-ötesi’ci olun!” Üniversitede (80ler) arayıp bulmuş, astronomi dersi de almıştım. Anımsadığım iki şeyden birisi “güneşin görünen güzergahı” na verilen isimdi. Bu ifade yarı gerçek-ötesi (post-truth) değil ...

COVID-19’un kayıp nesli için ne yapacağız?

Eğitim dışında her şey açık... Kuran kursları dahil... Düğünler, tatiller, askere uğurlamalar gırla... Ama iş eğitime gelince yasak. Tamam da nereye kadar? COVID-19 en büyük zararlardan birini eğitim yaşındaki nüfusa verdi. Önce bunun farkında olalım. Dünya genelinde 1 milyarı aşkın çocuk ve genci okuldan uzaklaştırdı ve bunların en az 30 milyonu bir daha asla eğitime geri dönemeyecek. Dünya Banka...