Yazarlar
Bilgisayarla görme tarihi – 1
Bilgisayarla görme, yapay zekanın önemli bir alt alanı. Bilgisayarla görme dediğimizde ne kastediyoruz? Bilgisayarların görüntü veya videolardaki nesneleri, ortamları tanımaları, neler olduğunu anlamaları, çıkarımlar yapmaları... Yani bir insan bu görüntüye bakınca ne anlıyorsa ne çıkarımlar yapıyorsa, benzer işleri yapması. 40 senedir bilgisayarla görme konularıyla ilgileniyorum; 3...
Cumhuriyet harcı…
Cumhuriyet harcı... Tam 100 yıllık...Tuttu tabii. Tutmasaydı bugünleri de göremezdik. İdil Biret’ler, Fazıl Say’lar, Nuri Bilge Ceylan’lar, Aziz Nesin’ler, Aziz Sancar’lar, Canan Dağdeviren’ler, Türkan Saylan’lar, Leyla Gencer’ler, Yıldız Kenter’ler yetişebilir miydi? Dünyaca ünlü başarılı doktorlarımız, cerrahlarımız, bilim insanlarımız, sanatçılarımız, mimarlarımız olur muydu? Olmazdı tabii... T...
Kuantum bombasını patlatmadan denetlemek
Aynı anda iki durumda birden olabilen sistemlere biz bilgisayarcılar “kubit” diyoruz. Kuantum bilgisayarları bunlardan yapılıyor. Elitzur-Vaidman bombasını sağsalim kontrol edebilmek için de böyle bir kubit kullanıyoruz. Fizikteki kuantum devrimi, doğanın sağduyumuza ters davrandığı birçok örneği ortaya saçtı. Gelin, bu tuhaflıkların anlatması en kolay olanlarından birini, İran ve SSCB doğumlu İsr...
Görme ve işitme bozuklukları demans riskini artırıyor
Duyu bozuklukları ile demans arasındaki ilişkinin mekanizması tartışmalı. Bununla birlikte veriler, altmış beş yaş üzeri nüfusta çok sık olan görme ve işitme bozukluklarının saptanması ve uygun biçimde tedavi edilmesinin demans riskini azaltabileceğini göstermesi açısından önemli. Alzheimer hastalığı tedavisi konusunda son yıllarda çok sayıda araştırma yapıldı, amiloid plakların ...
Teknoloji ve sanat 3
Ülkemizden iki sanatçı-bilim insanı bize tekrar hatırlatıyor: Sanat mı bilim için, bilim mi sanat için sorusu yersiz: İkisi için de yaratıcılık gerekiyor, birindeki yaratıcılık diğerini de besliyor. Geçmiş iki yazımda bilim ve teknoloji konusunda hayal kuran sanatçılardan bahsettim. Bu haftaki yazımda ise, ülkemizde sanat ve bilimi buluşturan iki bilim insanından bahsedeceğim. Birinci...
Türeci ve Şahin’e ödül neden verilmedi?
Devrim niteliğindeki büyük buluşa en büyük ödül Yazılmayı hak eden bir ödül. Devrim niteliğindeki mRNA aşısının gerçekleştirilmesine yol açan temel bilimsel buluşu gerçekleştiren iki bilimciye, Katalin Karikó ve Drew Weissman’a Nobel Tıp/Fizyoloji ödülü verildi. Dikkat ederseniz Nobel, bu teknolojiyi/yöntemi kullanarak ilk aşıyı üreten Türk kökenli iki bilim insanı Uğur Şahin ve Özlem Türeci’ye ve...
Yeşil Gelecek Endeksi 2023 ve Türkiye
Yeşil Gelecek Endeksi (YGE) MIT Technology Review Insights tarafından yürütülen bir araştırma izlencesi olup, sponsorları da Kyndrl, Intel ve Iris Ceramica Grup’tur. Araştırmada derinlikli ikincil veriler kullanıldığı gibi, iklim değişikliği, yeşil enerji ve karbonsuzlaştırmaya olanak sağlayacak teknolojiler konularında küresel uzmanlar ile mülakatlar da yapılmaktadır. Araştırma kapsamına alınan ...
Hiroşima’nın barışı fısıldayan Ginkgo ağaçları
Barışı savaşmama hali olarak tanımlamak eksik kalır. Savaşların sonrasında erişilen “barışta”, güçlü olanın (haklı olanın anlamında değil) kazandığı şan, şeref, mal-mülk ne varsa tarih olarak yazılır da, kaybedenlerin yani halkın acıları, kaybettikleri söz konusu bile edilmez. Böylesi bir savaş-barış diyalektiği gerçekte bir sonraki savaşı ya da barışı taşır içinde. Günümüze kadar yansıyan sonuçla...
Anton sendromu ve beynin iç tutarlılığı
Körlüğün nadir bir formu olan Anton sendromu ya da Anton-Babinski sendromu, seyrek olmasına karşın, eşlik eden belirtileri nedeniyle ilgi çekici bir klinik tablodur. Körlüğün nedeninin göz ya da optik sinir (görme siniri) değil, beynin en arka ucunda yerleşik oksipital lobdaki görsel korteks hasarı olduğu Anton sendromunda kişi, görme duyusunun yitiminin farkında değildir. Bu d...