Son laboratuvar deneyleri, bağışıklık sisteminin orijinal SARS-CoV-2 türüne takılıp kalacağı yönündeki korkuları ortadan kaldırdı.
Öyle ki halihazırdaki SARS-CoV-2 varyantlarına karşı geliştirilen hatırlatma aşıları, bağışıklık sisteminin henüz var olmayan varyantlara karşı da koruyucu olmasına sağlıyor.
Hatırlatma dozlarının antikor üreten hücreleri nasıl etkilediğini araştıran 2 yeni çalışmadan elde edilen sonuçlara göre antikor üreten bazı hücreler zaman içinde evrim geçirerek sadece yeni varyantları hedef alacak şekilde yeni antikorlar üretirken, diğerleri hem yeni hem de eski varyantları hedef alan antikorlar üretiyor.
Geçen Kasım ayında omikron varyantı ortaya çıktıktan ve insanları enfekte etmeye başladıktan sonra aşı şirketleri omikrona özel hatırlatma aşılarını geliştirme çalışmalarına başlamışlardı. Ağustos ayında FDA, BA.4, BA.5 ve orijinal varyantları hedef alan bivalent aşılara onay verdi. Eylül ayında ise Avrupa’daki onay kurumları BA.1 omikron varyantına karşı geliştirilen aşıları onayladı.
Piyasadaki endişelerin kaynağı şuydu: Bağışıklık sistemi bir patojenin ilk versiyonuna takılı kalır ve zaman içinde ortaya çıkan diğer varyantları “görmez”. Ama bağışıklık sistemi yeni varyantlara tepki verecek şekilde uyum sağlarsa, omikrona karşı yeni antikorlar üretecek yeni B hücreleri yaratabilir.
Yeni çalışmalar deneylere katılan deneklerin çoğunun B hücrelerinin hem orijinal hem de omikron varyantlarını “gördüğünü” ortaya koydu.
La Jolla Bağışıklık Enstitüsü’nden virolog Shane Crotty bağışıklık sisteminin bu uyum yeteneğini şöyle açıklıyor: “Bağışıklık sistemi, milyonlarca yıl boyunca şunu öğrenmiştir: Bir virüs baş gösterirse, yakın bir akrabası da çok büyük bir olasılıkla bir süre sonra baş gösterir. Hepsine tepki gösterme becerisini geliştirmesi kendi avantajınadır.”
Dünyada her 5 vakadan yalnızca 1’i kayda geçiyor
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) ve Hastalık Kontrol ve Önleme Markezi’nin bildirdiğine göre 1 Ocak 2020 ile 6 Mayıs 2022 arasında 6.190.349 can kaybı, 513.955.910 vaka meydana gelmiş. Current Science dergisinde yer alan ve matematiksel modellere dayandırılan yeni bir çalışmanın bulduğu vaka sayısı ise yaklaşık 2.4 milyar. Yani resmi rakamlar yaklaşık 1.9 milyar eksik bildirmiş. 8 ülkeyi kapsayan başka modellerde ise İtalya gibi gelişmiş bir ülkede bile kayıtların doğru tutulmadığı görülüyor. İtalya’da her 4 vakadan 1’i, Çin’de her 149 vakadan ancak 1’i kayıt altına alınmış. Hatta Çin’de 1.104 vakadan 1’nin resmi kayıtlara geçtiği yolunda iddialar var.
Ayrıca rakamların doğruyu yansıtmamasının bir nedeni de COVID-19 olanların bazılarının test yaptırmamış olması. Aşı olanların da aralarında olduğu bir grup da hastalığa birden fazla kereler yakalanmış olabiliyor. Evde yapılan ve pozitif çıkan testler de resmi kayıtlara geçmiyor. Dünyada tam olarak aşılanmış insan sayısı bu 29 ayda 5.1 milyar olarak kaydedilmiş.
Reyhan Oksay
Kaynaklar
https://www.nature.com/articles/d41586-022-03119-3
https://scitechdaily.com/up-to-1-9-billion-cases-new-research-indicates-far-more-people-caught-covid-then-official-estimates/
