Minnesota Üniversitesi’nden halk sağlığı uzmanı Dr. Yasuhiko Kubota’nın yürüttü bir araştırmada ilk kez eğitim seviyesi ile insan sağlığı arasındaki etkileşim izlendi. Ancak elbette söz konusu araştırma, eğitimin insanlarda kalp hastalıklarına sebep olduğunu veya bu hastalıkları önlediğini kanıtlamıyor.
JAMA Internal Medicine dergisinde 12 Haziran tarihinde yayımlanan araştırmada, Atherosclerosis Risk in Communities (ARIC-Halk Arasında Damar Tıkanıklığı) olarak da adlandırılan uzun süreli bir araştırmanın 14.000’e yakın yetişkin katılımcısına dair veriler incelendi. ARIC araştırması için 1987 ila 1989 yılları arasında 45 ila 65 yaş aralığında, kalp hastalığı görülmemiş yetişkinler bulunmuştu. ARIC araştırmacıları, katılımcıların öncelikle sağlık ölçümlerini yapmış, ardından eğitim seviyeleri, meslekleri ve gelirleri üzerine bilgi toplamıştı. Yapılan yeni araştırmada, ARIC araştırması katılımcıları üzerine 2013 yılı boyunca veri toplandı. Araştırma süresince 4.500 katılımcıda kalp hastalığı ortaya çıktığı görüldü. Genel olarak bakıldığında 85 yaşında kalp hastalığı yaşama oranı beyaz erkekler için %49, beyaz kadınlar için %34, siyahi erkekler için %52 ve siyahi kadınlar için %45’ti. Ancak verilere kişilerin eğitim seviyeleri de eklenince risk seviyelerinde değişiklikler gözlemlendi. Örneğin liseyi bitirmeyen katılımcıların kalp hastalığına yakalanma riski %55’ken üniversiteyi bitirenlerin risk oranlarının %36 olduğu görüldü.
Araştırmacılar, liseyi bitiren ve bitirmeyen kadın katılımcılar arasında da büyük bir fark olduğunu belirtti. Lise diploması olan kadınların kalp hastalıkları riski %34 olarak bulunurken diploması olmayan kadınlarda bu oran %49’du. Aynı oranlar erkeklerde ise şöyleydi: Lise diploması olanlarda kalp hastalığı riski %47 iken diploması olmayanlarda bu oran %55’ti.
Önceden yapılan araştırmalarda, kişilerin ebeveynlernin gelir düzeyi, meslek ve eğitim seviyesi gibi etkenlerin de kişinin kalp sağlığın etkilediği ortaya çıkmıştı. Ancak araştırmacılar, liseyi bitiren kişilerde, gelirleri, meslekleri ya da ebeveynlerinin eğitim düzeyi ne olursa olsun düşük kalp hastalığı riski görüldüğünü vurguladı.
Ancak araştırmanın bazı sınırlamaları da yok değildi. Örneğin katılımcıların eğitimlerini ne zaman bitirdikleri bilinmiyordu. Ayrıca araştırmacılar, kişlerin yaşının da gördükleri eğitim üzerinde rol oynuyor olabileceğini ekledi. Örneğin yaşı en büyük olan katılımcılar ilk okula Büyük Buhran döneminde gitmişti; en genç katılımcılar ise ırk ayrımı yapılan okullarda okumuş olabilirdi.
Derleyen: Sevda Deniz Karali
