Y
Doktorlarda diğerkâmlık ve Dr. Selahattin Yaman
İçinde yaşadığımız COVID -19 salgını sürecinde en çok takdir edilen mesleklerden biri(ncisi) oldu tıp mesleği mensupları. Hekimiyle, hemşiresiyle, hastabakıcısıyla gerçekten özveriyle çalışmaktadırlar. Bu insanların davranışlarının davranışbilimsel kavramlandırması nedir acaba? Araştırmalarımızda Tiffany Watt Smith’in Duygular Sözlüğü’nde en uygun sözcüğün “diğerkâmlık” olduğu gözümüze ilişti. Diğ...
Uygarlığın çektiği beyaz teslim bayrağı
Bir yanda büyük uygarlık, öte yanda 50-70 nanometrelik virüs Ne oldu, diyelim ki 5.000 yıl boyunca inşa ettiğimiz, böbürlenerek ve övünerek durmadan referanslar verdiğimiz o müthiş uygarlığımız? Ateşi keşfet, tanrılarını yarat, tıbbı oluştur, insanı kes biç iyileştir, ilaçlar geliştir, hastalığa ve ölüme meydan oku... Elektriği yarat, otomobili icat et, trenleri koştur, uç uçabildiğin kadar... Büy...
Koronavirüse karşı önemli bir silahımız: Sentetik biyoloji
COVID-19 salgınına yol açan virüsün (bu yönde bilimsel bir kanıt olmamasına karşın) yapay olarak üretilip üretilmediği epey tartışılıyor. Öte yandan, hepimiz, salgına karşı etkin bir aşının bir an önce geliştirilmesini bekliyoruz. Aşağıda, HBT de daha önce yayınlanmış yazımızda, bu konulardaki önemli araçlardan birini inceliyoruz. Sentetik Biyoloji ve Yapay Yaşam 2000 yılında insan genomunun (DNA’...
Bugünden yarına uygar olunmaz
Uygar yaşayan ve davranan bir toplum olamadığımızı biliyorum. Fakat bir Devrim çocuğu olarak, uygarlığı örgütlenme ve davranışlara indirgeyip, ithal edilebilen bir mal gibi düşünmek gibi bir yanlışa düştüğümü geç anladım. Devrim bir hızlanma ve yetişme programıydı. Nasıl okul ve üniversite açmak bilim ve teknoloji üretmekle eş değilse, çağdaş örgütlenme uygarlaşmak değildir. Fes Osmanlı’yı, kasket...
“Öğün işliği”
Ankara Kızılay’da, Güvenpark’ta bir anıt var. Güçlü kuvvetli iki erkek heykelinin yer aldığı anıtın altında Atatürk’ün “Türk; öğün, çalış, güven” sözleri yer alıyor. Buradaki “öğün” sözü, benim yorumuma göre “övün” (iftihar et) anlamına değil. Yorumum doğruysa, öğünmek, kendi kendine öğrenmek anlamına. Anlamı “övünmek” olsaydı, vecizede yeri sonda olmalıydı. Başta yer aldığına göre vecizenin anlam...
INTERNİTE, MOBİLİTE, SOSYALİTE
M.A.Akev ve Nişantaşı Felsefe Grubu için 1789 devriminin üç imgesi, üç mottosu olan liberte-egalite-fraternite’nin Fransa bayrağındaki üç renkte simgelendiği bilinir: Mavi; özgürlük (liberte), beyaz; eşitlik (egalite) ve kırmızı da kardeşlik (fraternite). Oysa bu renkler devrimden önce de vardı ve başka anlamlar taşıyordu. Mavi-kırmızı ikilisi nicedir Paris şehrini temsil ediyordu. Beyaz ise (çeşi...
Covid-19 salgını ile savaşım, Belçika örneği
Karantinalar ve yolculuk yasakları başladığında, eşimle birlikte bulunduğumuz Brüksel’den ayrılıp ülkemize dönemedik. Orada yaşayan çocuklarımızla birlikte olabilmek için kış aylarında oturduğumuz dairemizde mahzur kaldık. Salgın ülkemizde de baş gösterince, Türkiye ile Belçika arasında, yöneticilerin, kurumların ve halkın tutum ve davranışlarındaki farklar çok belirgin biçimde ortaya çıktı. 27 ma...
Demokrasi veya otokrasi değil: Timokrasi!
Referandum sonuçlarını öngörenler otokrasiye karşı demokrasi diyor. Yandaşlara göre otokrasi, çağdışı demokrasinin kaçınılmaz sonucudur. Bağdaşmaz görünen bu inançlara bir çözüm ararken, Atina Tarihinde yaşanan felsefi bir demokrasi tartışmasını hatırladım. Laikos (kadın, yaşlı ve yoksul) çoğunluğun seçimlere katılmasını savunan gerçekçi Aristoteles’e karşı çıkan ülkücü Platon, Devlet diyalogları...
Endüstri 4.0’ın işgücü özellikleri
Bilim ve teknolojinin uç noktalarında yüksek nitelikli bireylerin varlığı ülkelerin geleceği ve refahı için gereklidir. Endüstri 4.0 rüzgârı esmeye devam ediyor - her ne kadar ülkemizde biraz “körlerin fili tarif etmesi” biçiminde olsa da-. Yine de konunun gündemde ve konuşuluyor olması olumludur. Bilimkurgudan Yaşamın Gerçeğine: Endüstri 4.0 (HBT S.7/13 Mayıs 2016) başlıklı yazımda “Ancak devrim...