Türkiye’de sosyal psikolojinin kurucusu Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı’nı kaybettik

Öne Çıkanlar Toplum

Türkiye’de sosyal psikolojinin kurucularından ve kültürlerarası psikoloji dünyasının önemli isimlerinden Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı yaşamını yitirdi.

Kağıtçıbaşı, sosyo-kültürel bağlamda insan gelişimi, eğitim, kadın ve aile üzerinde; teorik ve uygulamalı araştırmaları ile tanınıyordu.

Türkiye'de ilk kez çocuğun aile içindeki değerini araştırdı; insan gelişimi ve aile arasındaki etkileşimi kültürlerarası bir bakış açısıyla inceledi. Geliştirdiği "kültürlerarası benlik ve aile modeli" ile sosyal psikolojide çığır açtı.


Akademik çalışmalarını, AÇEV'in kuruluşuna öncülük ederek ve TEGV'e büyük katkı sağlayarak uygulamaya da dönüştürdü. Kız çocuklarının eğitimi ve kadının toplumsal konumunun güçlendirilmesi konusunda daima öncü oldu.

Kağıtçıbaşı, son olarak geçtiğimiz Şubat ayında dergimize verdiği "namus cinayetleri" konusundaki söyleşisinde kadın erkek eşitliğine değinmiş ve eğitimin bu konuda ne kadar önemli olduğunu vurgulamıştı:

“Namus cinayetlerini azaltmanın tek yolu geniş kapsamlı bir eğitim. Bu eğitim yalnızca okulla sınırlı kalmamalı. Çocuğun evde tanık olduğu ilişki örnekleri namus konusundaki görüşlerini şekillendirir. Çocuğun küçük yaştan itibaren kadın erkek eşitliğini normal bir olgu olarak benimsemesi önemli. Babayı model alan çocuklar, babanın anne üzerinde kurduğu baskıyı örnek aldıklarından doğal olarak kadını eşit olarak görmüyor. Bu nedenle yalnızca çocuğun değil, anne babanın da eğitilmesi gerekiyor. AÇEV’de yaptığımız da bu. Eşitlikçi bir aile ilişkisinin nasıl olması gerektiğini öğretiyoruz.”

Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı kimdir?

Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi Direktörü ve Koç Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi olan Kâğıtçıbaşı’nın yurtiçinde basılmış 18, yurtdışında basılmış 13 kitabı ve 1600’den fazla atıf almış 222 makalesi bulunmakta. Kâğıtçıbaşı, bütün dünyada hem psikoloji hem de diğer sosyal bilimlerde derin etkiler yaratan ‘Kültürlerarası Psikoloji’ alanının temelini atanlardan biridir.

Kültürlerarası Psikoloji Kurumu’nun ilk kadın başkanı ve onur üyesi olan Kâğıtçıbaşı, aynı zamanda Uluslararası Sosyal Bilimler Konseyi’nin ve Uluslararası Psikolojik Bilimler Birliği’nin eski yönetim kurulu üyesi ve başkan yardımcısıdır. Aralarında Amerikan Psikoloji Kuruluşu ‘Uluslararası Psikolojinin Gelişmesine Seçkin Katkı Ödülü’, Uluslararası Uygulamalı Psikoloji Kuruluşu Ödülü, William Thierry Preyer İnsan Gelişimi Araştırmaları Avrupa Mükemmellik Ödülü, Ursula Gielen Global Psikoloji Kitap Ödülü, Hollanda İleri Araştırmalar Enstitüsü Ödülü, Fulbright Ödülü, Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülü, Mustafa Parlar Bilim Ödülü ve TÜBİTAK Bilim Ödülü’nün de bulunduğu pek çok ulusal ve uluslararası bilim ödülüne layık görülmüştür.