Mustafa Çetiner
Dorothy Reed Mendenhall, Safiye Ali ve Kamile Şevki Mutlu
Dorothy Reed Mendenhall ismi Lenfoma ile uğraşan hekimlere çok tanıdık gelir. Çünkü Dr. Reed, Hodgkin Lenfoma tanısı için tipik olan hücreleri eş zamanlı tanımlamış iki bilim insanından biridir (Reed-Steinberg hücreleri). Ancak Dorothy Reed’i özel yapan sadece bu değildir. Reed, kadın olduğu için ailesinin karşı çıkmasına rağmen John Hopkins Tıp Fakültesi'ne girdi ve hekim oldu. Erkeklerin egemen ...
“Biz yaşam için öğreniriz” veya Bilim ve Etik
Bilimin serüveninin ilk kilometre taşı belki de eski Yunan okullarının kapısında yazan “Non scholae, sed vitae discimus” cümlesidir, yani “biz yaşam için öğreniriz”. Bu cümlenin açıklaması şudur, ne yapıyorsak bu dünya için yapıyoruz, bu dünyayı anlamak için yapıyoruz, bunun ötesinde hiç bir şey için uğraşmıyoruz. Bu inanış dünya biliminin en önemli aktörlerinden biri olan Albert Einstein’ın şu sö...
Framingham Kalp Çalışması…
Henüz 1940’lı yıllarda kalp hastalıkları ve inme (felç) nedenleri hakkında hiçbir şey bilinmiyordu. Bu eksikliği gidermek için Amerikan Ulusal Kalp Enstitüsü, 1948 yılında bugün bilinen adıyla Framingham Kalp Çalışmasını başlattı. Bu çalışmanın amacı sınırlı bir bölgede yaşayan tüm bireylerin düzenli ve kuşaklar boyunca sağlık takiplerini yaparak, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının nedenlerin...
Sarımsak
Sarımsak insanlık tarihi boyunca tıp alanında tedavi edici özellikleri nedeniyle kullanılagelmiş, soğanlı bitkilerden biridir. Orta Asya kökenli olan sarımsak, Mısırda, Çin’de ve izleyen süreçte Avrupa’da şifalı bir bitki olarak yıllardır kullanılmıştır. Sarımsağı Çin’den Avrupa’ya taşıyan İspanyol, Portekiz ve Fransız tüccarlardır. Sarımsak ile ilgili bilinen iddia onun kan basıncını düşürmesidir...
Aşk gerçekten var
Sıcak bir yaz akşamıydı. Yürük saz semaisi çalıyordu, notalar dans ediyordu gecenin karanlığında. Ve yıldızlar yağıyordu üstüne. Aşk Gerçekten Var! İnanmadınız değil mi? Ne notalar dans eder geceleri, ne de yıldızlar yağabilir bir insanın üstüne. Ama yanılıyorsunuz. Bu söylediklerim doğru, bu anlattığımın tümü gerçek. Çünkü “aşk” gerçek… Bilim insanları aşkı karmaşık bir sinirbilimsel görüngü (fen...
Epigenetik…!
Her yüz meme kanserinden sadece 7 tanesinde genetik anormallik gösterilirken, diğer 93 tanesinde neler oluyor da kanser gelişiyor? Nasıl oluyor da aynı genlere sahip ikiz kardeşlerden birinde kanser gelişirken diğerinde gelişmiyor? Neden bazı hastalıklar bilinen genetik bir anormallik olmadan bazı ailelerde daha sık görülüyor? Bu soruları çok arttırabiliriz ama bu soruların yanıtlarından biri artı...
Demir eksikliği anemisi
Roma İmparatorluğu’nun görkemli yıllarında, kansızlığı olan üreme çağındaki genç kadınlara içerisinde Roma imparatorluğunun gücünü simgeleyen bir kılıcın olduğu fıçılardan şarap içirilirmiş. Gerçekten de bu şaraptan içen hastaların önemli bir bölümünde günler içinde kansızlık düzelir, kadınların kansızlığa bağlı halsizlik gibi yakınmaları ortadan kaybolur, izlenen bu iyileşme Roma İmparatorluğu'nu...
Kanser tedavisinde yeni umutlar
Kanser tedavisinin ilk adımı bir insanlık faciasından “iyilik” çıkarmayı başaran iki bilim adamı sayesinde oldu. Goodman ve Gillmann biyolojik bir silah olan “Hardal Gazı”na maruz kalan askerlerde hücre sayılarının azaldığını ve lenf bezlerinin küçüldüğünü fark ettiler. İkinci Dünya Savaşı’nın son hızıyla sürdüğü yıllardı. Hardal gazından geliştirilen “Nitrojen Mustard” ilk kemoterapi ilacı olarak...
Doğum yılımız karakterimizdir…
Geçtiğimiz günlerde bir arkadaşım yakınıyordu. “Babamın yanında sigara içemezdim, oğlumun yanında da içemiyorum.” Eğer kuşaklar arası farklılıkları göz önüne alırsanız normal bir durum bu. Gelin bir göz atalım şu kuşaklara. Bilim insanları, kuşakları 5 gruba ayırıyor. En eski kuşak 1940’lı yıllar ve öncesinde doğanların oluşturduğu “Veteran kuşağı”. Bu kuşak II. Dünya Savaşı'nı, Cumhuriyet'in ilk ...