Y
Evrenin ilk ışığını görecek yeni nesil uzay teleskobu yolda
Yapımı 20 yıldır süren ve maliyeti 10 milyar doları bulan James Webb Uzay Teleskobu (JWST) 2021 yılında göreve başlıyor. NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu (HST),1990 yılından beri, evrenin derinliklerine ulaşan gözlemleri ile gökbilim ve evrenbilimde (astronomi ve kozmolojide) devrim yaptı. HST bize evrenin milyarlarca yıldır nasıl değiştiğini, onun ilk gökadalarını (galaksileri) ve olağanüstü güzell...
Yoksulluk-hastalık tuzağı
Yoksulluk ile sağlık arasındaki ilişki iki yönlüdür: Olumsuz sosyoekonomik, kültürel ve çevresel koşullar riskli sağlık davranışları, bulaşıcı olan ve olmayan akut ve kronik hastalıklar ve erken ölümle ilişkilidir. Öte yandan hastalıklar daha fazla sağlık harcamalarına, engelliliğe, iş gücü kaybına ve daha çok yoksullaşmaya yol açar. Bu kısır döngüye ek olarak yoksulların, koşulları değiştirebilec...
14 Mart 2019’un ardından…
14 Mart kutlamaları geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da sönük geçti. Sağlık çalışanlarının yaşadığı sorunlar nedeniyle moralsiz duruşları 14 Mart 1919 coşkusuyla başlayan bu anlamlı gün ile tam bir tezat oluşturuyordu. Oysa 14 Mart her koşulda çok büyük bir coşkuyla kutlanması gereken bir gündür. Hekimbaşı Mustafa Behçet Efendi’nin Tıphane-i Amire ve Cerrahhane- i Amire’yi açtığı tarih 14 Ma...
Tatbiki mekanik – Matematik bağlantısında son yüzyıllar
Rönesans döneminin sanat ve kültür dünyası insanları çok bilinen isimlerdir. Bilim dünyasında ise Galileo’dan başka mühendis, fizikçi, matematikçi olarak tarihe iz bırakmış isime pek rastlanmamıştır. Sonrasında Descartes, matematikle beslenmiş fiziksel oluşumların incelenmesi olayının derin bir felsefe kültürü içinde ele alınması yolunun kapısını açmıştır. Eski dönemlerde Aristo’ya yöneltilmiş ola...
“Akıllı” savaşlar!
Kış soğuğunda bir gece yatağınızda titreyerek uyanıyorsunuz. Fark ediyorsunuz ki evin içi buz gibi. Kombiye koşturuyorsunuz. “Nesnelerin İnterneti” denilen ve eşyaları “akıllılaştıran” kombinize. Akıllı kombinin yüzünde (pardon ekranında) şöyle bir mesaj var: “Yeni güncellemeyi yüklüyorum, birazdan açılacağım!”. Onun için olacak, aklınıza bir süredir televizyonda gözünüze çarpan bir reklam geliyor...
Eğitimi modernleştiriyoruz diye sınıflara akıllı tahtalar aldık
Akıllı tahta furyası çıktığında, katıldığım / yönettiğim birçok tartışma ortamında, panelde, “bize akıllı tahtadan çok akıllı öğretmen ve akıllı müfredat gerekli” sonucu çıkmıştı. Ama bunlar elle tutulur nesneler olmadığı için biz, onları bir yana bırakıp işin elle tutulur kısmı olan tablet ve akıllı tahtalara odaklandık. Şöyle bir soru-yanıt yakıştırma var: “Bilgisayarın donanımı ne işe yarar?” y...
Devlet neden var?
Şair ve deneme yazarı Enis Batur, katıldığı bir programda bir fizik profesörüyle yapılan bir söyleşiyi anlatmıştı. Bu profesör ve ekibi suyun ördek tüyleri üzerinde nasıl kaldığını araştırıyormuş. Röportajı yapan muhabir, biraz da küçümser bir tarzda, bu araştırmanın ne işe yarayacağını sormuş. Profesör, “Biz bunu düşünmeden işimizi yaparız, ama yaptığımız şeyin bir noktada işe yarayacağını biliri...
Yeni buluşları yapay zekâ mı yapacak?
Yapay zeka ve derin öğrenme sistemleri görüntü ve konuşma tanımada başarıdan başarıya koşuyorlar. Bu sistemler, acaba, yeni ilaçlar ve yeni malzemelerin bulunması gibi alanlarda da dönüştürücü etkiler yapabilirler mi? Yeni ilaç ve malzemelerin bulunması Yeni ilaçların bulunmasındaki ana sorun, araştırıcıların olası moleküllerin ancak çok küçük bir bölümünü inceleyebilmelerinden kaynaklanıyor. Zira...
Bir bilim insanı liderin ardından.. Merkel…
Siyasette bir bilim insanının ülkeye liderlik yapması çok ender görülür. Hele bir de kadınsa, tarihte belki de tektir (Almanya’da ilk, liderlik derken ben bilimsel liderliğini de ekliyorum). Üst üste dört seçim kazanıp 16 yıl Almanya’yı yöneten, ülkeyi Avrupa Birliği’nin de temel direği ve kendini de lideri haline getiren, Sanayi 4.0’a geçişle sanayisine çağ atlatan ve ülkeyi bilimde de müthiş yer...