Y
Büyük pandemiler (4): Veba salgını, Büyük Londra Yangını ve Newton
“Atra Mors” ya da bilinen ismiyle “Kara veya Korkunç Ölüm” tarihte Veba salgınlarının bilinen adıdır. Yıllar boyunca insanlık bu dermansız hastalığa milyonlarca kurban vermiştir. Sadece Londra’da, 1348 ile 1665 yılları arasında bilinen tam 40 veba salgını yaşanmıştır. Tarihin en şiddetlilerinden biri olan son salgın, 2-5 Eylül 1666 tarihleri arasında yaşanan Büyük Londra Yangını ile son bulmuştur....
Dayanışma ve insani yardım süreçlerinde yenilikçilik
Yenilikçilik (inovasyon), küreselleşme ile bir kez daha öne çıkartıldığında (tökezleyen kapitalizmin bir çıkış yolu olarak görülerek), kapitalizmin kutsalı pazar bağlamında tanımlanıp girişimcilikten ayrılmaz bir kavram olarak değerlendirildi. Oysa ki, küreselleşme saldırısı nedeniyle kurumların, yeniliğin sosyal/toplumsal boyutunu da piyasaya emanet etmesinin olumsuz sonuçları, son olarak korona ...
Sağlıkta cinsiyetçilik
Toplumun bir mikrokozmosu olarak değerlendirilebilecek olan sağlık uygulamaları alanı, ne yazık ki toplumun baskın önyargılarını da bünyesinde barındırır. Sağlık uygulamalarında kadın hastaların konumu, belirlenmiş toplumsal konumlarının uzantısı olarak düşünülebilir. Bu konum, ‘tıbbi cinsiyetçilik’ halini alarak, test edilmemiş cinsiyetçi kabuller, inançlar ve stereotipilere dayalı olarak, hastal...
Neden tarihte hiç kadın filozof yok?
Felsefe hakkında bilgi edinmek isterseniz açarsınız bir tane felsefe tarihi kitabı ama bir bakarsınız ki hepsi erkek, sanki felsefe yalnızca erkeklerin işidir. Tarihte neden kadın filozof, büyük sanatçı, bilim insanı yok sorusunun yanıtı aslında basittir. Düşünce tarihinin erkek egemen olmasının gösterdiği şey karşı cinsin bu konudaki yeteneksizliği değil, iki cinsiyete eşit şartların sunulmadığıd...
Aşı bir ‘politik güç aracı’ değil
Aşı konusunda “politik güç yarışı” gidiyor dünyada. İş geldi “sen yaptın ben yaptım önce”ye dayandı. Daha doğrusu bilim gücünü öne çıkaran siyasi bir mücadele var. Çin, ABD, Rusya... Ve Putin hepsinden önce “tescilledik” “Ağustosta üretime geçiyoruz” açıklamasıyla öne çıktı. Dünyada klinik aşamaya gelmiş 200 aşı çalışması var. Türkiye’de bazı çalışmalar klinik izin için başvurmuş. Yani bir aşı yar...
Yüz tanıma: Hayatı kolaylaştıran bir teknoloji mi, özel hayatımıza müdahale mi?
Yüz tanıma teknolojisi, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ırkçılık karşıtı gösteriler nedeniyle tekrar gündeme geldi. Federal güvenlik kurumlarının ve federal fonlardan yararlanan kurumların yüz tanıma ve diğer biyometrik teknolojileri kullanmasını yasaklayacak bir yasa teklifi hazırlandı. Amazon, Microsoft ve IBM, polisin yüz tanıma teknolojisini ne şekilde kullanabileceğine dair mevzuat netleşme...
En önemli sorun(umuz)
“En önemli ama en önemli sorunumuz” nedir? Doğan Kuban Hoca Herkese Bilim Teknoloji Dergisi’nin zaman zaman düzenlediği beyin fırtınası toplantılarında en çok bu soruya cevap aranmasını salık verir. Düşünüldüğünde “Eğitim şart!” türünde kendini tablodan soyutlayıcı cevapların işaret ettiği “cehalet”in en önemli, kök sorunumuz olamayacağı tespit edilecektir. Giderek daha netleşiyor ki ülkemizin en ...
İnsan sevgisiyle başlayan yeni bir düzene ihtiyaç var!
Dünyanın geleceğini kurtarmanın uygarlıklar, dinler, ırklar, diller, ideolojiler dışında bir tek olasılığı var. Bilim adamlarının iklimle ilgili olarak dile getirdikleri, insanlığın tümünü yok edeceği öngörüsünün yakın tehdidini de düşünürseniz, bugün yapılması gereken, bütün toplumların ziyafetler düzenleyerek birbirlerini ağırlamasıdır. Bu dünyada geçerli söylemlerle çelişen çok açık bir durum. ...
Endekslerle Türkiye
Bilim, teknoloji ve yenilik politikalarının oluşturulmasının ve uygulamasının ülkelerin ekonomik, yasal ve sosyal yapılarından bağımsız faaliyetler olmadığı bilinmektedir. B-T-Y’nin gelişebilmesi bilimin özgürce yapılabileceği, teknolojinin ülke yararına geliştirilebileceği, yenilik için sınırsız bir yaratıcılık ortamının oluşturulacağı koşullara gerek duyar. Bu koşulların ülkemizde ne kadar oluşt...