Yazarlar

İletişim çağında yapısal değişiklik gerekiyor

Sanayi çağının ikinci aşamasına geldik. Bu iletişim çağıdır. Artık insanların İstanbul ve Ankara gibi hantal arsa ve yapı spekülasyonu kentlerine üşüşmesi gerekmiyor. Ününü geçmişinden alan İstanbul’da Cumhuriyet Türkiye’si sanayi, eğitim ve kültürünü kurdu. Bugünün İstanbul’unda ise dünyaya övünerek göstereceğimiz yapı, kentsel düzenleme, yeşil alan yok. Bilim ve sanatta yok. Neden? Çünkü kentin ...

Dijital manifesto

Malum son yıllarda dünyada bir hayalet dolaşıyor – yapay zekâ hayaleti! Yapay zekâ artık tüm dünya tarafından müstakil bir güç olarak kabul edilmiştir. O nedenle bu hayalet masalının karşısına bir manifestoyla çıkmanın tam zamanı: Dijital Manifesto! Açıkçası modern burjuva toplumunun postmodern hale gelmesi giderek toplumu birbirine düşman iki sınıfa ayırmıştır: Zekâsı olup olmadığı (giderek) beli...

Jacques Monod: Rastlantı ve gereklilik

Bu zor karantina günlerinde hepimiz Covid-19 la kalkıp, onunla yatarken, çareyi de bilimden özellikle yaşam bilimlerinden bekliyoruz. Bu yazımızda moleküler biyolojinin ve biyoteknolojinin temellerini atan Nobel’li büyük bilim insanı Jacques Monod’nun yaşamı ve eserlerinden söz edecek ve onlardan dersler çıkaracağız. Viruslerle savaşımda ona çok şey borçluyuz. Geçenlerde çok severek ve bilgilenere...

“İnsan özgürlüğe mahkum, çünkü yaratılmadı.”

Bazen insanlar bana “Yaratıcı bir tanrıya inanmıyorsan, yaşamın bir anlamı olamaz. O halde felsefe yaparak neyi arıyorsun?” diye soruyor. Yaratıcı bir tanrı ve belirli bir kozmik plan yoksa, yaşamın nedeni veya mutlak bir anlamı olmayabilir doğru. Ama henüz kısa olan yaşam tecrübemde öğrendiğim bir şey var, aynı şeylere bakıyor ve aynı şeyleri görmüyoruz. Şeyler hakkındaki yargılarımız o şeyin ken...

Dünya tarihi uygarlık tarihi değildir

İnsanların tarihlerini yazmaya başladıkları çağda dünyanın nüfusu, 20. yüzyıl savaşlarında öldürülen insanların sayısından daha azdı. Uygarlığı tanımladık. Ama uygar olamadık. Tarihte başlıca insan gruplarının eriştikleri uygarlık adı verilen teknik, spiritüel ve teknolojik gelişmenin birkaç tepe noktası var: Mezopotamya ve Mısır’ı (İ.Ö. 4000- 500) izleyen Yunan yükseltisi ve ardılları (İ.Ö. 600- ...

Teorisiz dijital toplum

“Artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak”. Yaşamındaki her dramatik değişiklikten sonra kişi bu sözle burun buruna gelmiştir. Dramatik değişiklik toplumsal ya da global bazda olunca bu sözü duymayan kalmaz! En son 11 Eylül 2001 terör saldırısından sonra duymuştu dünya. Kovid-19 ile birlikte ondokuz sene sonra yeniden global manşetlerde yerini aldı. Gelecek ondokuz sene içinde şeylerin eskisi gibi n...

Bu yazıya başlığı siz koyun

İç siyasetin vıdı vıdısına kilitlenmekten sıkılıyorum, bugün ilgilenmeseniz de farklı bir konuya bakacağım. Ama bakılması gereken başka bir konu daha var, umurumuzda değil oysa o kadar önemli: İran’daki molla yönetiminin kadın erkek tüm toplumu soktukları cenderedeki özgürlük isyanı.. Saray başının hiçbir devrimci gelişmeye izin vermeyeceğiz biçimindeki laflarıyla İran arasında ilgili ilgisiz iliş...

Yeniden kuracağız!

Orduların yalnızca cenaze kaldırmaya yaradığı günlerden geçiyoruz. İtalya’daki görüntüler İsmail Kadare’nin Ölü Ordunun Generali romanındaki sahneleri çağrıştırıyor. İnsanlık çevre, iklim değişikliği vb. bir noktadan darbe beklerken ‘görünmez’ bir varlık yaşamlarımızı altüst ediverdi. Dünyaya düzen veren güçlerin çaresizliği dökülüverdi ortalığa. Şimdi ne güçlü orduları, ne dehşet silahları ne de ...

Düşünce özgürdür

Sevgili okuyucular, düşüncenin özgürlüğü bağlamında, gerçekten ona sahip çıkarak düşünmek bizim kuşağın içinde doğduğu entelektüel ortamın belirgin özelliği değildi. Babam üniversiteye giderken, “Politika ile zinhar uğraşmayacaksın!” demişti. Onu çok sevdiğim için, düşünceyi bir kavga aracı olarak gören bir eğilimim olmadı. Ailece şiir seven, okuyan bir geleneğimiz oldu; aile ortamında özellikle a...