Ünlü Stonehenge dikilitaş dairesinin yakınında arkeologlar, devasa bir Stonehenge dairesi daha buldular. Prehistorik yerleşme Durrington Walls ve “Woodhenge” alanını içine alan devasa dairenin çapı iki kilometre kadar. Yaklaşık olarak 5.550 yıllık bu ritüel alanının olağanüstü bir anlamı olmalı ama ne?
Taş ve ahşap dairesel sistemler dışında burada tümülüsler, astronomiyle ilgili hendekler, surlar ve diğer yapılar da yer alıyor. Durrington Walls Stonehenge alanında arkeologlar, prehistorik yerleşim yerlerine ait kalıntılar dışında muazzam bir taş dizisi bulmuşlardı, bu 500 metre büyüklüğündeki “Superhenge”ın bir parçasıydı. Şimdi ise Hidden Landscape Projesi’nin arkeologları jeofiziksel analiz yöntemiyle Durrington Walls’da daha büyük bir daire buldular. Düzenli aralıklarla dizilmiş 20 derin çukur büyük bir dairenin iki bölümünü oluşturuyor. Her çukur 5 metre derinliğinde, 20 metre genişliğinde ve yapı olarak da Stonehenge ve diğer prehistorik buluntu yerlerindeki tören çukurlarına benziyor. Bir araya getirildiklerinde bu tören çukurları iki kilometreyi aşan büyük bir daire oluşturuyor ve Durrington Walls ve taş dizisini de içine alıyorlar. Tarihlendirmeler bu devasa dairenin İ.Ö.2500’e ait olduğunu ve Stonehenge yapılarının başlangıç tarihiyle örtüştüğünü gösteriyor. Bazı tören çukurlarında bu döneme ait taş aletler ve kemikler bulundu. Ancak bazı çukurlarda Tunç Çağı’na ait buluntular da var. Bu da bu yapıların bu tarihte de kullanılmaya devam ettiği anlamına geliyor. Jeofiziksel analizler öte yandan yeraltında da daha küçük çukurların varlığına işaret ediyor. Arkeologlar bunların ahşap veya taş dikmelere ait delikler olduğunu tahmin ediyorlar.
Peki bu Durrington Walls’taki dev dairesel yapının işlevi neydi? Araştırmacıların tahminlerine göre iki fonksiyonu vardı: Durrigton Walls’daki ritüel alanların dış sınırını çiziyordu ve taş dizisiyle birlikte alanların merkezine yol gösteriyordu. Yeni keşfedilen dairesel yapı Neolitik devir topluluklarının inançlarını ve kozmolojik tahminlerini yapılara aktarmak için ne kadar büyük çabalar harcadıklarının bir kanıtı. Arkeologlar şimdiye dek 20 çukur buldular ama bir zamanlar en az 30 çukurun bulunduğunu tahmin ediyorlar. Araştırmacılar diğer incelemelerle tören çukurlarının ayrıntıları ve diğer yapıların fonksiyonlarını açıklamaya çalışacaklar.
