Y

Küçük Prens’in asteroidine yolculuk

Avrupa Uzay Ajansı, 67P Çuryumov-Gerasimenko kuyruklu yıldızını 30 yıl öncesinden izlemeye başlamış ve 14 yıl önce de incelemek üzere Rosetta uzay aracını fırlatmıştı. Yaklaşık iki yıl önce canlı yayınlarda heyecanla izledik 67P’yi, Rosetta’yı ve uzay araştırmalarında bir ilk olarak dünyadan 510 milyon kilometre uzaktaki kuyruklu yıldızın üzerine indirilen uzay modülü Philae’yı. 30 Eylül 2016’da i...

Akılsız ve çirkin şehir olayı

Ülkemizdeki kentsel büyümenin son çeyrek yüzyıllık dönemi, çok talihsiz, ürkütücü ve hatta yer yer dehşete düşürücü aşamalar sergiledi. Görsel çirkinlikler ve akıl dışı kentsel yaşam mekanı düzenlemeleri birbirini izledi. Doğan Kuban Hoca’nın HBT’deki yazılarında, o bilge üslubuyla dile getirdiği Paris ve Roma örneği kentsel büyüme özendiriciliğini benimsemek yerine belli ölçülerde New York’u ama ...

Gerçek ötesi dijital obezlik

Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tarafından bu yıl sekizincisi düzenlenen Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu’nda ben de bir konuşma yaptım. “Gerçek Ötesi ve Bilgi Yönetimi” temalı bu yılki sempozyumdaki konuşmamın başlığı biraz afili kavramlardan oluşuyordu: “Gerçek Ötesi Dünyada Dijital Obezite ve Dijital Detoks”. Basitçe tanımlamak gerekirse dijital obezite internette...

Elektronik endüstrisinin yeni ufukları

50 yıldan fazladır süren ve Moore yasasına uyarak üstel olarak gelişen elektronik devrelerin minyatürleştirilmesi artık fiziksel sınırlarına dayanıyor. Son nesil çipleri oluşturan transistörlarin boyutları 7 nm (nanometre - metrenin milyarda biri) ye kadar indi. Atom ölçeğine iyice yaklaşıldı yani. Bu ölçekte kuantum etkileri kendilerini iyice göstererek devrelerin çalışmalarını engelleyecekler. E...

Makineler sanat üretebilir mi?

19. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Ada Lovelace, tarihteki ilk bilgisayar programcısı kabul edilir. Lovelace, bir makinanın doğru programlandığı taktirde müzik de üretebileceğini fakat neye programlandıysa onu yapması sebebiyle makinaların özgün herhangi bir şey yaratamayacağını düşünmüştü. Elbette Lovelace’ın öngörüsü gerçekleşti, bugün yapay zeka tarafından bestelenen müzikleri, yazılan senaryol...

Her şeyi robotlar yaparsa

Önceki yazımda endüstri 5.0 aşamasında artık insanların yalnızca üst düzey tasarım yapacağını, günümüzde mühendislere yaptırılan parça tasarım işlerinin tamamen makinelere bırakılacağını yazmıştım. Karşımızdaki kocaman sorunlardan birinin de endüstri 5.0 mantığını yeni kuşağa hangi eğitimle vereceğimiz olduğunu belirtmiştim. Geçen hafta açıklanan eğitim vizyonu için, gene eğitimcilerin yorumlarına...

Tıp Nobeli niye aşıya, Türeci ve Şahin’e verilmedi?

Tıp Nobeli’nin, gerçekten insan sağlığını korumada ve pek çok hastalıkların tedavisinde büyük umutlar doğuran mRNA aşısına veya bu yöntemi geliştirenlere verilmemesi, dünyada pek çok bilim insanında hayal kırıklığı yarattı. Nobel, yıllar önce çok önemli buluşa imza atanlara gitti... Açıkça, ben de erken bir beklenti içinde değildim; verilseydi, Nobelleri yakından izleyen bilim gazetecisi yönüme sü...

Yaşamı doğru yaşabilmek

Yaşamın her alanına farklı bakabilmek, herkesin gördüğünden farklı şeyler görüp yenilikçi çözümler üretebilmek öğrenmeyi, soru sormayı, bilinen veya hazır yanıtları kullanmayıp yeni ve yenilikçi yöntemler geliştirebilmeyi gerektiriyor. Bir de cesaret ve toplumsal sorumluk duymayı. Özellikle demokrasinin gelişmediği toplumlarda bunun karşılığı egemen güçlerle çatışma, dışlanıp her türlü haksızlığa ...

İnsan hata yapar, yapay zekâ yapmaz mı?

“Sistemimiz yapay zeka ile çalışıyor” denince, akan sular duruyor: Yapay zeka, insandan daha akıllı, daha güvenilir; insan hata yapar, yapay zeka yapmaz. Öyle mi acaba? Afganistan’ın başkenti Kabil’de ABD’nin havaalanı saldırısına misilleme olarak 10 sivili Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA) ile öldürmesi, bize durumun hiç de öyle olmadığını gösteriyor. 29 Ağustos’taki olayda, bagajında bidon taşı...