Y

Puf-puf

Puf-puf, 65 yıl önce oynadığım oyuncağım. Hani şu hareketli hiçbir parçası olmayıp hareket yaratan buhar makinesi. Birkaç okurum dışında buna kafa yoran olmadı. Okurlarımdan Fahir bey, bu oyuncakla nasıl oynadığını anlattı, Yavuz bey ise çizip yolladı. Çocukluğunda o da o oyuncakla oynamış. Bu köşeyi paylaştığım Müfit Akyos da. Müfit bey, yıllar sonra Tasos’ta bir dükkânda benzerini görünce hemen ...

Akademik sahteciliğin vahim sonuçları

2019-2020 arası yazılan tezlerin yarısı tez yazıcı şirketlerden mi? Akademik sahtecilik çok yaygın; nasıl yapılıyor; nasıl engellenir bu konularda daha önce yazmıştım. Öğrencilere her dönem seminer veriyorum, bunlara karşı bilinçli olun, bu akademik sahteciliktir, hem etik değildir hem de suçtur diye. Peki sonuçları nelerdir? Bunu da düşünsek, acaba üstüne gitmek için bize ekstra motivasyon verir ...

Kentsel gelişim: Tarihi ortamla ve doğal çevreyle kucaklaşma

Kentsel gelişmede, mimarlık ve mühendisliğin şehircilik yaklaşımlarıyla birlikte etkin olmasıyla, değişik sonuçlara varılabilmektedir. Önceki bir yazımızda kent akılcılığı ve güzelliği ile bağlantılı olarak, Meksika Yucatan bölgesindeki bir kentleşme olayından söz edilmişti. Bu yöredeki Merida kenti, Maya tarihi çevresiyle uyum ve onun getirisi olarak yolların meydanların daraltı ve genişliği, bel...

Tarihsel veriler ışığında planlı kalkınmayı yeniden düşünmek…

Tarihsel olarak piyasa mekanizmasına dayalı kaynak tahsis süreci, çevre ülkelerin ekonomik sorunlarını aşmada başarısız oldu. İkinci Dünya Savaşı ile başlayan ancak esas olarak 1950 sonrasında gündeme gelecek olan planlı kalkınma paradigması sayesinde birçok çevre ülkesi kalkınmada önemli gelişmeler sağladı. Çevre ülkelerde uluslararası Keynesciliğin bir yansıması olarak gündeme gelen planlamaya d...

Toplum ve bilim politikaları

“Bilim politikası”, bilimin, “bilinmeyeni bulma” eylemini insanlığın ve toplumun yararına yönlendirmede ve geleceği belirlemede önde gelen bir aracıdır. Bilimin soru sorma ve kuşku duyma karakteristiğinin bir sonucu olan bilim yapanların bağımsız ve özgür olması gerekliliği veri olarak alındığında bilim politikaları nasıl oluşturulmalıdır? 1940-50’lerde askeri amaçların güdülediği bilim-teknoloji ...

Aziz Sancar: Nasıl vejetaryen oldum?

Daha önce Cumhuriyet Pazar ekinde Özlem Yüzak ile birlikte Aziz Sancar’la geçirdiğimiz bir günün öyküsünü okumuştunuz. Sancar, o yazıda bir kız öğrenci üzerine anlatılan olayla ilgili bir açıklama yaptı. Tekno Fest’te Sancar’ı görmek ve kucaklamak isteyen bir kız çocuğunu Sancar’a eşlik eden görevliler engelliyor. Sancar diyor ki: “Kızımız, Aziz Hoca kızların eğitimini teşvik için geldi, hep bunu ...

Çanakkale’den mektup var (II)

Geçtiğimiz hafta Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD öğretim üyesi Prof. Dr. Coşkun Bakar’ın özellikle ülkemizdeki bilimsel çalışmalar konusundaki düşüncelerini paylaşmış ve konuya devam edeceğimi yazmıştım. Bu haftaki köşemi de Dr. Coşkun Bahar’a ayırdım. Bu ülkenin bilim ile olan derdine kafa yoran herkesin ortak bir görüşü var, “bilim toplumu olmayı başarmak gerek....

Üst düzey mühendis yetiştirmek

Önceki yazımda günümüz yöntemiyle yetiştirdiğimiz mühendislerin yakın zamanda robotlarla yarışmak zorunda kalacağını ileri sürmüştüm. Çünkü onlara kazandırdığımız beceriler, yakın zamanda robotların bir tuşa bastığınızda yerine getirebileceği yeteneklerin genişlemesi ve onların alanını da kapsaması ile işgal edilmiş olacak. Kanımca, mevcut mühendislerimizin düzeylerinin, ek öğrenim, hizmet içi öğr...

Duysal sinir sisteminin işleyişindeki keşifler Nobel Ödülü getirdi

Karolinska Enstitüsü Nobel Kurulu 4 Ekim 2021’de 2021 Nobel Fizyoloji/Tıp Ödülü’nü duyu sistemindeki reseptörleri (alıcı) keşfeden David Julius ve Ardem Patapoutian’a verdi. David Julius, yanma duyusu ortaya çıkaran acı biberdeki capsaicini kullanarak derideki sinir sonlanmalarında ısıyı algılayan alıcıları, Ardem Patapoutian ise basıya duyarlı hücreleri kullanarak deri ve iç organlardaki mekanik ...