Y
Bitcoin kuantum bilgisayarlarına karşı
Bitcoin’in altyapısını oluşturan blok zinciri, çalışma prensibini öğrenmenin insana mutluluk verdiği, “adam yapmış!” dedirten mükemmel yapılardan. Bu güzel matematiksel öykü bir seferde tümüyle anlatılabilecek basitlikte değil. Bu yazıda sadece günün birinde büyük ölçekli kuantum bilgisayarları yapılabilirse mevcut blok zinciri uygulamalarının, özelde de kriptopara Bitcoin’in başına neler gelebile...
Üçüncü nesil geç kalkınan ülkeler
Geçmişi 18. yüzyıla kadar giden, teknolojiye dayalı gelişme çabalarında ülkeler, sanayi devrimini yakalayanlar (İngiltere), onları izleyen ‘birinci nesil geç kalkınan ülkeler’ (Almanya, Rusya, Japonya), ‘ikinci nesil geç-kalkınan ülkeler’ (Güney Kore, Tayvan, Singapur) ve potansiyel olarak geriden gelecek ve yakalama başarısı gösterecek ‘üçüncü nesil geç kalkınan ülkeler’ olarak sınıflanabilir.(1)...
Sakarya Savaşı-7: Savaşın sonu
Bir önceki yazıda Yunan Ordusunun Sakarya Nehri’nin batısına atılmasına yer vermiştik. Bu yazıda müteakip gelişmelere yer vereceğiz. 21 gün geceli gündüzlü (22 gün de denir) süren ve tarihimize subay savaşı olarak geçen Sakarya Meydan Savaşı zaferle noktalandı. Sakarya bir nevi Çanakkale idi. Geri çekilen düşmanın bir daha askerî olarak yeniden gelmeye cesaret edemeyeceği türden bir sonuç doğurdu....
Göçmen çocukların gizemli hastalığı: Vazgeçme sendromu
Dea Gjinovci’nin 2020 yılında gösterime giren filmi Wake Up on Mars, İsveç’e göç eden Kosovalı ailenin çocukları Ibadeta ve Djeneta’nın yıllarca bitkisel yaşam benzeri bir tabloda kalmasını anlatır. Ibadeta ve Djeneta’nın kardeşleri Furkan, kız kardeşlerinin götürüldüğüne inandığı Mars’a yolculuk etmeyi ve onları eve geri getirmeyi planlar. John Haptas ve Kristine Samuelson tarafından yönetilen 20...
Yaratıcılık ve işletmecilik kol kola: Orkestra şefliği (I)
Herkese Bilim Teknoloji’de geçen yıl yayınlanan bir yazı dizimizde müzik sanatının kökenleri ve gelişmesi üzerine bir bilgi aktarımı yapılmıştı. O bağlamda, senfoni orkestrası müzik sanatının gelişmesi bakımından olduğu kadar uygarlık tarihine iz bırakışı yönüyle de çok ilginç bir oluşum biçimiyle tanımlanmıştı. Ses çıkarmaya yönelik mekanik – akustik işlem biçimleri farklı olan epeyce bir sayıda ...
Yassılaşan kültürün Yassıadası
Sevgili okurlar, mimar, mimarlık tarihçisi ve koruma uzmanı olarak Türkiye’de sorumlu konumlarda çalıştım. İslam Mimarisi uzmanı olarak dünyanın dört bir tarafını gezdim ve Türkiye’yi temsil ettim. Amerika’nın büyük üniversitelerinde hocalık ettim. 1952’den bu yana bu konularda yazıyorum ve konuşuyorum. İstanbul ve İzmir’in de içinde bulunduğu beş kentin koruma planını yaptım. Cebinde telefonu ola...
Veri ikizi
Bu kavramın işaret ettiği olgu yeni değil. Arzu eden izini Nasreddin Hoca’ya kadar sürebilir. Malum hoca ağaçtan (başka yorumlara göre eşekten, damdan vs) düşünce etrafına toplanan insanlar çeşitli yorumlarda bulunur. Hoca en sonunda sinirlenir ve “Bana ağaçtan düşmüş bir adam getirin” der. Hocayı pek kaale almayıp daha suratsız kelimeler kullanmak gerekirse olgu geçmişten ders almakla ilgilidir. ...
Robotlar ve insanlar
Robotlarla ilgili önceki yazılarımda, bunlar ile insanların uyumuna dikkati çekmiş, ne kadar “insansı” kılınmaya çalışılsa da yakın gelecekte robotların insanlarla benzer davranış şeklini göstermesinin zor olduğunu ileri sürmüştüm. Bir ay oluyor, Ağustosun 24’ünde Silikon vâdisinde, Apple’ın sürücüsüz araçlarından biri bir kaza yaptı. Bu kaza yapan ilk Apple aracı. Bir otoyola çıkmak için uygun ar...
Kuantum şifreleme nedir, nasıl çalışır?
Geçen haftaki yazımda eğer Aliye ve Babür başka kimsenin bilmediği rasgele seçilmiş 0 ve 1’lerden (bilgisayarcı deyimiyle “bit”lerden) oluşan bir rakam dizisine sahiplerse o dizinin boyunda bir mesajı aralarındaki hattı dinlemekte olan Melahat adındaki casusun çözemeyeceği şekilde şifreleyerek güvenle haberleşebileceklerini anlatmıştım. İş (“anahtar” diye adlandıracağımız) bu bit dizisinin birbiri...