Yapı Kredi Kültür Sanat tarafından yayımlanan üç aylık düşünce dergisi “cogito”nun 100. sayısı “Eleştiri Zamanı” başlığıyla yayımlandı. Yirmi altı yıl önce düşünce üretimine, bilgiye ve bilmeye yönelik talep ve eksik görülerek yayın hayatına başlayan dergi benzersiz bir kriz dönemine denk gelen 100. sayısını insanlığın olumlu anlamda refleks haline getirmesi gereken bir probleme ayırdı: “Eleştiri”.
Dergi, eleştiri hele de özeleştiri geleneğinin yeterince oluşmadığı gelecek için acilen eleştirel düşüncenin gerekliliğini görüp göstermek için hazırladığı bu sayısında “Eleştiride Felç” yazısıyla hukuk felsefesi alanından Adam Sitze, karşılaştırmalı edebiyat alanından “Eleştiri Nasıl Etkili Olur?” yazısıyla Warren Montag; siyaset felsefesi alanından “Şimdiciliğin Eleştirisi: Zaman Algısı ve Kriz” yazısıyla Zeynep Gambetti gibi bir çok düşünür ve akademisyenin görüşlerine, araştırmalarına yer veriyor. Dergi, “Gelenek ile Gelecek Arasında Eleştirel Teori” ve “Marksizm, Toplumsal Felsefe ve Eleştirel Teori” başlıklı iki söyleşiyle de çağımızın bu bağlamdaki problemlerine dikkat çekiyor.
Jürgen Habermas’ın 90. Doğum Günü
Bu sayının bir özelliği de tartışma bölümünde, Prof. Dr. İoanna Kuçuradi Başkanlığı’nda 2003 yılında İstanbul’da düzenlenen XXI. Dünya Felsefe Kongresi’nde ana konuşmacı olan Jürgen Habermas’ın, “90. Doğum Günü” bağlamında” felsefesine geniş yer verilmesi.
Merak uyandıran ve akıcı, anlaşılır bir çeviriyle dilimize kazandırılan tartışma Raymond Geuss’un Habermas’ı eleştiren “Bir Tartışma Cumhuriyeti” ile başlıyor. Habermas uzmanı Şeyla Benhabib, “Jürgen Habermas’ın 90. Doğum Günü” yazısıyla Geuss’u eleştirisisni eleştiriyor. R. Geuss ile Ş. Benhabib tartışmasına Martin Jay, “Liberal Fikir Hükümsüz Kaldı” yazısı ile katılıyor. İlgi alanı tarih, iletişim ve eleştiri olan felsefeci Özgür Gürsoy’un “Anlam ve İşlev Arasında Eleştirinin Yeri: “Habermas, Foucault, Biz” başlıklı eleştirinin işlevinin ne olabileceğini sorgulayan yazısı tartışma öncesine konarak okurun görüşlere daha objektif bakmasına yardımcı oluyor.
Derginin editörü ve yayın kurulu üyesi Şeyda Öztürk, giriş yazısını, “Güncelliğini hep koruyan eleştirel teori geleneği ve eleştirel düşünceye ayırdığımız 100. sayının bu kritik dönemde Türkiye’de eleştirel düşünceyle daha yakın ve daha teferruatlı bir ilişki kurulmasına, düşünsel öğretimin zenginleşmesine katkıda bulunmasını umut ediyoruz” sözleriyle katılıyor ki, gerçekten de okuyup da etkilenmemek mümkün değil.