Bilim insanları sonunda eksik olan iki DNA harfini de meteoritlerde tespit etti – sitozin ve timin DNA bazları. Böylece kalıtımın tüm yapıtaşlarının uzayda bulunduğu ve çarpışmalar sonucunda dünyaya ulaşmış olabileceği kanıtlanmış oldu. Nature Communication dergisindeki araştırma yazısına göre bu tür DNA bileşenleri, yıldızlararası toz taneciklerinde oluştuktan sonra meteoritlerle dünyaya gelmiş olabilir.
Aslında uzun bir süredir yaşamın önemli yapıtaşlarının sadece “ilkel sıvıda” oluşmadığından, olasılıkla meteoritler ve kuyrukluyıldızlarla genç dünyaya taşınmış olabileceğinden kuşkulanılıyordu. Nitekim uzay sondalarının ölçüm verileri ve meteorit örneklerinin analizleri, şeker, aminoasit ve bazı DNA bazlarının bu gökcisimlerinin tozunda ve buzunda bulunabileceğini göstermişti. Dünyada bulunan beş DNA ve RNA bazlarından üçü daha önce gökcisimlerinde tespit edilmişti: Molekül yapıları iki halkadan oluşan Adenin ve Guanin pürin bazları ve RNA’da bulunan, tek halkalı pirimidin bazı urasil.
Hokkaido Üniversitesi’nde Yasuhiro Oba ve ekibi eksik olan diğer iki pirimidin bazını meteoritlerde saptadılar. Araştırma çerçevesinde üç karbonlu göktaşı olan Murchison, Murray ve Tagish Lake’den alınan örnekler hassas bir ekstraksiyon işleminden geçirildi. Başarıyla sonuçlanan analizler sayesinde sitozin, timin ve urasil de dahil olmak üzere çeşitli pirimidin nükleobazlarının yanı sıra, bu bazların izositozin, imidazol – karboksilik asit ve 6 – metilurasil gibi yapısal izomerleri de tanımlanabildi. Bununla birlikte bu bazların ve bunların öncülerinin, göktaşı malzemesindeki yoğunluğu son derece düşüktü (milyonda bir), yani o kadar düşük ki bunlar bulaşma sonucunda malzemeye girmiş olabilirdi. Bu tür bulaşmayı/kirlenmeyi kanıtlamak için araştırmacılar Murchison meteoridinden alınan örnekleri de analiz ettiler.
Beklendiği gibi bu örnekte de bazı DNA bazları ve ilgili moleküller saptandı, ama hepsi değil. Ayrıca bu bileşenlerin bazılarının yapısı göktaşı materyalindekilerden farklı. Bu nedenle araştırmacılar, DNA bazlarının örneklere sadece dünyadaki kirlenmeyle bulaşmış olmasını pek olası görmüyorlar. Sonuçta kalıtımın tüm beş “harfi” meteorit örneklerinde tespit edildi. Yaşamın bu yapıtaşları buna göre uzay tozu ve meteoritlerle genç dünyaya ulaşmış olabilir. ‘Artık günümüzdeki canlılarda bulunun tüm nükleobaz setinin, yaşamın dünyada ortaya çıktığı sırada zaten var olduğunu kanıtlamış olduk’ diyor bilim insanları.
Nilgün Özbaşaran Dede
