Bilim insanları koku alma duyusu ve yön bulma duyusu arasında bir bağlantı buldu. Sinirbilimci Louisa Dahmani ve ekibi, bir yerden diğerine ne kadar iyi gidebildiklerini test etmek için 57 gençten, bilgisayarda sanal bir kent içinde yön bulmalarını istemiş. Daha sonra aynı gençlerin koku alma duyuları kontrol edilmiş. Kırk tane kokulu keçeli kalemden birinin kokusunu alan katılımcılara ekranda dört kelime gösterildikten sonra, gençler kokuyla eşleşen kelimeyi işaretlemişler.
Bu şekilde en iyi koku alanlar ile en iyi yön bulanların aynı kişiler olduğunu gören araştırmacılar, bu iki yetiyi beyindeki belli bölgelerle ilişkilendirmişler. İyi koku alan ve iyi yön bulanların sol orbitofrontal korteks ve sağ hipokampusları diğerlerinden daha büyüktü. Orbitofrontal korteks koku alma duyusundan, hipokampus ise hem koku duyusundan hem de yön bulma yetisinden sorumludur. Orbitofrontal korteksleri hasarlı olan 9 kişiyi inceleyen bilim insanları, bu kişilerin yön bulmada ve koku almada zorluk çektiklerini söylüyor.
Dahmani, koku duyusunun evrim sürecinde, insanların yollarını bulmalarına yardımcı olmak için gelişmiş olabileceğini düşünüyor ki bu fikir “olfactory spatial hypothesis” ;(koku alma duyusuyla yön bulma hipotezi) olarak adlandırılmaktadır.
Nilgün Özbaşaran Dede
Kaynaklar:
An intrinsic association between olfactory identification and spatial memory in humans, Nature Communications, 16.10.2018.
People who have a good sense of smell are also good navigators, Science, 16.10.2018.
