Mısır’da gerçekleştirilen COP27 iklim zirvesinde çevre koruma kuruluşu WWF, Amazon yağmur ormanlarının durumu hakkında kapsamlı bir rapor sundu: 47 milyona yakın insanın geçim kaynağı, devam eden yıkım nedeniyle tehdit altında. Neredeyse beşte biri geri dönülmez şekilde yok edilmiş.
İki yüz sayfayı bulan araştırmaya göre Amazonlar’daki yağmur ormanlarının yüzde 18’i tamamen yok edilmiş durumda. Ve yüzde ormanların yüzde 17’lik kısmı ise iyice kötü halde. Oysa Glasgow’daki son iklim konferansında yüz devlet, ormanlara zarar verilmesinin 2030’a kadar tamamen durdurulması için karar almıştı. COP26’da verilen sözlere rağmen Amazon yağmur oranlarındaki yıkım, 2022’nin ilk yarısında çarpıcı bir şekilde artmaya devam etti. Bu nedenle yağmur ormanlarının korunmasını garanti eden etkili kararlara ihtiyaç var.
UNO iklim değişikliği konferansında WWF, yerli Amazon nüfusundan oluşan gruplarla birlikte Amazon yağmur ormanlarının yüzde sekseninin 2025 yılına dek koruma altına alınmasını öneriyor. Bunu gerçekleştirmek için de siyasilerin, yasadışı madencilik, endüstriyel tarım için toprak gaspı, vahşi hayvanlarla yasadışı ticaret ve yağmur ormanlarının doğal kaynakları dahil olmak üzere ormansızlaşma gibi en büyük teşvik edici güçleri engellemeleri gerekiyor. Ayrıca endüstri ülkelerinin de kakao, kahve, mısır, palm yağı odun veya hayvan yemi için soya yetiştirilmesi veya üretilmesi için değerli yağmur ormanlarının yok edilmesini önlemek için kendi yasalarını de çıkarmaları isteniyor.
Amazon yağmur ormanları, dünya genelindeki omurgalıların yüzde dokuzuna, kuş türlerinin yüzde on dördüne, tüm balıkların yüzde on üçüne, amfibi türlerinin yüzde sekizine ve tüm bitki türlerinin yüzde yirmi ikisine ev sahipliği yapıyor. Yağmur ormanları öte yandan dünyamızın en önemli CO2 depolayıcısı. Buradaki bitkilerde ve toprakta 367 ila 733 gigaton CO2 depolanır. Bu aşağı yukarı on sekiz yıllık küresel CO2 emisyonunu kadardır.
Nilgün Özbaşaran Dede
