Y

21. yüzyıl köleliğine kırsal kültür köprüsü

Eğitim sayısal olarak Osmanlı geçmişine göre olağanüstü ileri. Gösterişi de güzel. Fakat entelektüel düzeyi, bilimsel içeriği, öğretim örgütlenmesi dünya ortalamasının altında. Üstelik öğretim üyeleri icazetlerini neredeyse Amerika’dan almak zorunda. Sanatımız dünya pazarına hiç çıkamıyor, sadece birkaç musiki virtüyözümüz var. Felsefe ise dışlanmış bir konu. Kırsal kültürün üst düzey temsilcileri...

Rektör seçimleri sihirli değnek mi?

Üniversiteler, rektör ve diğer akademik yöneticilerini yöneticinin yetkinlik ve yeterliklerini üniversite paydaşlarının katılımı ile açık ve şeffaf bir şekilde değerlendirerek belirleyebilmeli. Seçim olmadan demokrasi olabilir mi? Teorik olarak mümkün olsa da, her konuda paydaşların oturup tartışıp karar vermesi mümkün olmadığından, seçimler demokrasinin vazgeçilmez bir parçası. Ancak seçim yapıp ...

Merakın farklı boyutları

HBT konferanslarının bu yılki konusu “merak”. 7 Aralık’ta yapılan ikinci oturumda Dr. Derya Gürses Tarbuck’ın moderatörlüğünde, Prof. Dr. Türker Kılıç ve ben “İnsanlığın ve uygarlığın itici gücü, varoluş biçimi olarak” merak kavramını irdeledik. Bu oturumdaki bazı düşüncelerimi sizlerle de paylaşıyorum. Merak bildiklerimizden hareketle anlamlı sorular sorarak başlattığımız bir süreçtir. Bu süreçte...

Mağlova kemeri üzerine bir çeşitleme

Mağlova kemeri Osmanlı 16. yüzyılının çok parlak ve başarılı bir teknolojik dışa vurumudur. Büyük mimar-mühendis ve döneminin yapı uygulama sektörünün çok güçlü lideri olan Sinan’ın alabildiğine etkileyici bir ürünüdür. Kemerli su yolu yapıları köprüler uzmanları tarafından bilinse bile genelde tarihi kültür mirası bakış açısından ikincil ürünler olarak dikkate alınagelmiştir. Tarihi kültür mirası...

Hekim göçünün gerçek maliyeti

Türkiye’den hekim göçü hız kesmeden devam ediyor. Türk Tabipleri Birliği (TTB) verilerine göre 2022 yılının ilk beş ayında toplam 942 hekim, yurt dışında görev yapmak üzere TTB’den “İyi Hal” belgesi aldı. Göç, genç pratisyen hekimlerle sınırlı değil; acil tıp, anesteziyoloji ve reanimasyon, kadın hastalıkları ve doğum gibi kritik, az sayıda olan branş uzmanlarından gidenlerin sayısı da artıyor. So...

Dijital (şeffaf) iktidar

Futboldan biliriz! En iyi hakem, maç sırasında varlığını hiç hissettirmeyendir. İktidar için de aynı şey söylenebilir. İktidarın varlığını gösterme-hissettirme nedeni, gücünün sonu-sınırı olduğunu da teyit edici bir unsurdur: Bir rakibinin olması! Oysa rakibinin olmadığı bir ortamda iktidar, en azından rafine olmuş iktidar, varlığını belli etmeden hükmünü sürer. Batı toplumunda iktidarın böyle bir...

Kırkıncı kapı…

İlk çağlardan bu yana kırk sayısının kutsallığına inanılmakta ise de masallarda rastladığımız kırkıncı oda metaforunun farklı bir anlamı olmalı. Çünkü genellikle açılması yasaklanan bu oda bir yandan masalın heyecanını ve temasını oluştursa da adeta insanoğlunu merak etmesi durumunda başına gelebilecekler konusunda uyarmaktadır. Ancak bu yasağın genellikle egemenler tarafından konulması ve kırkınc...

Işık içeri nasıl girer?

Lisenin ilk döneminde fizik dersinden kalmıştım. Yanılmıyorsam ilk ünitelerden bir tanesi kaldıraçlar idi ve konu ile benim dünyam arasında anlamlı bir ilişki kuramadığımdan içeriği merak etmiyordum. İkinci dönem artık eşit ağırlık seçeceğimiz kesinleştiğinde arkadaşlarımla aramızda şöyle bir muhabbet geçtiğini anımsıyorum, “Hayatta işime yaramayacak şeyleri öğrenerek zaman kaybetmek istemiyorum. ...

Birlikte düşünelim – 6: Sağlık

Toplumun orta yaşı ve ömür beklentisi yükselmekte. Bir bakış açısıyla, yarım asır öncesinin düşük sağlık hizmet olanakları ile ölüp gidecek birçok insan yaşamını sürdürebiliyor. Ama buna karşılık, özellikle yaşlıların sağlık sorunları da tırmanışta. Artırılan emeklilik yaşı dolayısıyla, GSYIH’ya katkıda bulunan birçok insan, eskiye oranla daha fazla sağlık sorunları yaşıyor. Daha uzun yaşıyoruz am...