Günün Yorumu
Dünyaya bir de bitkilerin gözüyle bakalım
Bu yazıyı okuduktan sonra etrafınızdaki bitkilere bakışınız değişecek. Kim bilir, belki de önünüze çıkan bir ağaca sarılmak isteyeceksiniz. Ya da bir çiçeği koparmadan önce durup bir an düşüneceksiniz... Evet diğer canlılar gibi göz, kulak, burun gibi duyu organları olmayabilir ama bu onların koklamadıkları, duymadıkları, hissetmedikleri anlamına gelmiyor. Nature Communications’da yayınlanan bir ...[Devamını gör...]
Üniversitelerimiz dünya sıralamasında gerçekte nerede? Bir bütünsel değerlendirme…
Üniversitelerimizin dünya sıralamasındaki yeri, Cumhurbaşkanlığı katında, medyada ve bilim çevrelerinde sık tartışılan bir konu. Özellikle, dünyadaki derecelendirme-değerlendirme kurumları yeni sonuçlar açıkladığında, Türkiye’den üniversiteler nerede diye bakıyoruz. Çeşitli kurumların derecelendirmelerinde ise farklar oluyor. Bu sayımızda THE (Times Higher Education) kurumunun 2018 sonuçlarını, bi...[Devamını gör...]
Babalar: Hor görme garibi! Çocuklara ilgili babalar aranıyor…
Babaların etkisi çocuk eğitiminde hep yok sayıldı. Rolleri o denli küçümsendi ki pek çok Batılı ülkede babasız çocuk büyütme bir moda haline geldi. Özellikle Kuzey Avrupa ülkelerinde devletin de desteğini alan bekâr anneler, resmi bir baba figürü olmadan çocuk büyütmenin hiçbir sakıncası olmadığına inanıyorlar. Gerçekten baba gerekli değil mi? Son bilimsel araştırmalar bunun tam tersini söylüyor. ...[Devamını gör...]
Ünlü yerbilimci McKenzie’nin Türkiye için deprem tahmini en az 7,5
Dan McKenzie, Türkiye jeolojisini bilen ve Marmara – İstanbul deprem araştırmalarını da yakından takip eden bir büyük yerbilimci. Kendisi bugün artık ilkokul kitaplarında da okutulan, yeryüzünün büyük parçalar halinde “üzerinde” durduğu levhaların hareketi teorisinin sahibi. İstanbul’daydı ve tabii ki kaçırmadık kendisini çok yönlü geniş bir söyleşi gerçekleştirdik. Bilimsel kimliği ve bilime kaza...[Devamını gör...]
Dünyanın en büyük matematikçisi ile ne konuşurdunuz?
Adı Robert Langlands. Matematik alanında yaptığı büyük katkı sonucu Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi’nin Nobel ayarındaki Abel Ödülü’nü aldı. Geçenlerde Türkiye Matematik Derneği’nin davetiyle geldi, iki hafta kaldı ve Türkçe konuşmalar yaptı. Nobel ayarında dedik, çünkü Nobel, ödüllerini kategorize ederken matematik bilimini es geçmişti. Nedeni konusunda kişisel bazı rivayetler dolaşır. Bunlara...[Devamını gör...]
Tartışmalı Nobel Ekonomi Ödülü
Biliyorsunuz geçen hafta Nobel Ekonomi Ödülleri açıklandı. İklim değişikliği ve felaket sonuçlarını “Büyüme ekonomisi” modeline entegre ettiği çalışmasından ötürü William Nordhaus ve teknolojik yenilikleri uzun vadeli makroekonomik analizlere entegre ettiği çalışmasından ötürü Paul Romer, toplam 1 milyon dolar tutarındaki ödülü paylaştılar. Tam isabet, aynı gün Birleşmiş Milletler IPCC tarafından ...[Devamını gör...]
Kadın bilimciler bilim ve Nobel’de yeni bir dönemi başlatıyor
ABD’de fizik doktorasını yaparak NASA’da astronot olan ilk kadını tanımıştık, Türkiye’ye gelmişti: Sally Ride. Kendisini 2012’de kaybetmiştik, ama fen alanında kız öğrencilere burs vermek için bir vakıf kurmuştu! Az sayıda ve parlak kadın bilimcilerin isimleri bilim tarihine altın harflerle yazılmış olmasına rağmen, bilim dünyası erkeklerin egemenliği altında sayılır. Öyleydi demek daha doğru, çün...[Devamını gör...]
Yüzyılın Nobellik keşfi: CRISPR
İki yüz bin yıldan uzun süren bir tarihsel yolculuk, Homo sapiens’in yolculuğu. Adım adım döşenen taşların yapı harçları ise daima bilim ve teknoloji oldu. Bu hafta bilimin köşe taşlarından biri olan CRISPR’yi kapağımıza taşıdık. Neden mi? 2 nedeni var. Biri, kısa geçmişine karşın CRISPR-Cas9 adı verilen genom düzenleyici teknoloji, bilim dünyasında yüzyılın en büyük biyoteknolojik keşfi olarak de...[Devamını gör...]
‘Marifet iltifata tabidir’: Gökhan Hotamışlıgil’in başarısı
Gökhan Bey 25 yıl obezite, diyabet, kompleks hastalıklar üzerine kendini adamış, ABD’de çalışan ve bir ayağı da sık sık Türkiye’de olan ünlü bir bilim insanımız. Kendi alanında çok tanınmış ve araştırmaları en itibarlı dergilerde yayınlanmış. Önemli bir ödül aldı. Biz de “marifet iltifata tabidir”, yani “yetenekleri- üstün çalışmaları övmek ve teşvik etmek gerekir” yerleşik deyişi gereğince, Hotam...[Devamını gör...]
Şarbon ve bilgi kirliliği
Şarbon biliyorsunuz son haftalarda Türkiye’yi esir aldı ve döviz dalgalanmaları ile neredeyse paralel seyretti. Her kafadan bir ses çıktı, aslı astarı olmayan onlarca uyarı niteliğinde bilgi ortalıkta dolaştı: Sakın et yemeyin, süt ve süt ürünleri tüketmeyin... Sonunda asıl mesele şarbonun ötesine geçti ve toplumun bilimsel bilgiyi ne kadar özümsediğine kilitlendi. Tabii burada Sağlık Bakanlığı’nı...[Devamını gör...]