Tarihte bugün: 15 Şubat

Haberler

MÖ 399: Sokrates ölüm cezasına çarptırıldı

Sokrates, batı felsefesinin kurucularından biri olarak kabul edilen klasik bir Atinalı filozoftur. Etik bilimine katkıları ile tanınır. Sokrates'in etik anlayışı bilgiye dayalı etik düşüncelerinin ilk örneklerindendir. Ne yazık ki ardından yazılı bir kaynak bırakmayan Sokrates, klasik yazarların, özellikle de öğrencileri Plato ile Ksenofon'un yazıları ve ölümünden 15 yıl sonra dünyaya gelen Aristoteles'in dolaylı anlatımlarıyla tanınmış gizemli bir figürdür. Platon'un diyalogları, Sokrates'in hayatını kapsamlı şekilde açıklayan metinlerdir.

Sokrates’in yaşamının en belirgin olaylarından biri MÖ 399 yılında hakkında açılan davadır. Platon'un "Sokrates'in Savunması" adlı eseri, Sokrates'in bir grup Atinalı tarafından şehrin tanrılarına inanmayışı ve gençlerin ahlakını bozması gerekçesiyle suçlanışını, Atina demokrasisi tarafından yargılanışını ve cezalandırılmasını konu alan bir diyalogdur.


Sokrates mahkeme karşısında savunmasını yapar. Aslında kimsenin idam etmeyi düşünmediği, sadece af dilemesi ve çalışmalarına son vermesi hedeflenen filozof; hayatının geri kalan kısmını felsefeden yoksun geçirmektense, ölümü tercih eder.

Sokrates’in infazı 30 gün sonra gerçekleşti. Bu süre içinde arkadaşları yardımıyla kaçabilme şansı olmasına rağmen Sokrates, kendi düşünce ve değerlerine aykırı bir tutum sergilememek için kaçmayı reddeder ve yasalara uyar. Sokrates baldıran zehrini kendi isteğiyle içerek hayatına son vermiştir.

1564: Galileo Galilei doğdu

Dünyaca ünlü astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçi. Galilei hem Aristoteles akımından hem de Kutsal Kitap'tan şüphe duymuş, Orta Çağ'daki bilim anlayışında devrim yaratmış, “gözlemsel astronominin babası”, “modern fiziğin babası” ve “bilimin babası” gibi isimlerle anılmıştır.

Mekanik bilimi, mercekler ve astronomiyle ilgilenmiş ve birçok icat yapmıştır. 1609'da yapılmış basit bir teleskoptan ilham alarak daha üstün teleskoplar geliştirmiş ve uzay hakkında daha önce hiç yapılamamış gözlemler yapmıştır. Gözlemsel astronomiye katkılarının arasında Venüs'ün evrelerinin teleskopik kanıtı, Jüpiter'in en büyük dört uydusunun keşfi, güneş lekelerinin gözlemi ve analizi bulunmaktadır. Galilei ayrıca uygulamalı bilim ve teknoloji alanında da çalışmış, geliştirilmiş bir askeri pusula ve birçok alet icat etmiştir.  25 yaşındayken matematik profesörü olan Galilei, İtalya'nın önde gelen matematikçilerinden biridir.

Galilei'nin yaşadığı çağda, Güneş sistemi konusunda tartışmalar yaşanıyordu. Dünya'yı evrenin merkezine koyan (dünya merkezcilik) anlayış Kilise tarafından benimsenmiş ve yaklaşık 1400 yıl boyunca resmi görüş olarak varlığını korumuştu. Ancak Polonyalı Kopernik 1530 yılında tamamladığı, "De Revolutionibus" adlı çalışmasıyla Dünya’nın günde bir kez kendi ekseni etrafında, yılda bir kez de Güneşin çevresinde döndüğü yaklaşımını getirdi. Kilise'nin bütün öğretilerini altüst eden bu yaklaşımı Galilei de destekledi. 1632'de yayımlanan ve bu konudaki çalışmaların yer aldığı "Önde gelen İki Dünya Sistemi Üzerine Diyaloglar" adlı kitabı büyük yankı yaptı. Kilise tarafından yargıladı ve suçlu bulundu. Hem yazdıklarından caymaya zorlandı hem de hayatının geri kalanını ev hapsinde geçirmeye mahkum edildi. Ancak bir zamanlar Galilei'yi yargılayan Kilise bugün Dünyanın Güneş'in etrafında döndüğü gerçeğini kabul etmiş durumda.

2005: Video paylaşım sitesi YouTube kuruldu

Soldan sağa: Chad Hurley, Steve Chen ve Jawed Karim

Bir video barındırma web sitesi olan YouTube, 15 Şubat 2005'te eski PayPal çalışanları olan Steve Chen, Chad Hurley ve Jawed Karim tarafından kuruldu. Hurley ve Chen 2005 yılının ilk aylarında YouTube sitesini kurma fikrini geliştirdi. Chen'e göre buna neden olan San Francisco'daki apartmanında yapılan bir akşam yemeği partisi esnasında video paylaşımında yaşadıkları sorunlardı.

YouTube ilk başlarda girişimci finansmanı ile başlayan bir teknolojiydi. 11,5 milyon dolarlık ilk yatırımını Kasım 2005 ve Nisan 2006 arasında Sequoia Capital şirketi tarafından aldı.

İlk YouTube videosu sitenin ortak kurucularından Jawed Karim'in San Diego Hayvanat Bahçesi'nde çekip paylaştığı “Me at the zoo” (Türkçe anlamıyla "Hayvanat bahçesinde ben") isimli içerikti. Video 23 Nisan 2005'te site üzerinden paylaşıldı ve şu an halen izlenebilir durumda. 2005 Mayıs'ta YouTube beta sürümünü yayınladı. Altı ay sonra Kasım ayında ise site resmi olarak yayına geçti ve hızlı bir şekilde büyüdü. 2006 yılının Temmuz ayında şirket, her gün 65.000'ten fazla yeni video yüklendiğini ve 100 milyondan fazla video izlendiğini duyurdu.

Kasım 2006'da Google tarafından 1,65 milyar dolara satın alındı ve şu an Google'ın hizmetlerinden biri olarak faaliyetine devam ediyor. Youtube, kullanıcılarına video yükleme, izleme ve paylaşma imkânı sunuyor. Youtube üzerindeki içerikler genelde bireyler tarafından yüklenmekte ancak CBS, BBC, Vevo, Hulu gibi şirketler ve diğer organizasyonlar da YouTube ortaklık programı ile içeriklerinin bir kısmını yayınlamaktadır.

Hazırlayan: Cemre Yavuz