Günün Yorumu

Yaşamın sırrı virüslerde mi? HBT iki yıl önceden Nobel’i duyurdu!

COVID-19 salgınından beri alkol içeren el dezenfektanlarının virüsleri nasıl öldürdüğünü veya dışarda dışarda ne süreyle yaşadıklarını duyuyoruz. Halbuki farklı alanlardan bilimciler “virüsler canlı mı, cansız mı?” diye 100 yıldır tartışıyor. Gelişmeleri yakından izleyenler doğal olarak soruyor; “virüsler canlı değilse, canlı olmayan bir şeyi bu dezenfektan nasıl öldürüyor?” Yok eğer canlıysa, bu ...[Devamını gör...]

2020 Nobelleri… 3 harika bilim kadını

2020 Nobel bilim ödülleri açıklandı bu hafta. Ve sürpriz şekilde 3 bilim kadını ödüle layık görüldü. Gen biçimlendirme teknolojisindeki çalışmaları ile ABD’li biyokimyacı Jennifer Doudna ile Fransız mikrobiyolog Emmanuelle Charpentier Nobel kimya Ödülünü alırken, evrenin en büyük gizemlerinden biri olan karadelik üzerine yaptığı çalışmalar ile ABD’li Andrea Ghez diğer 2 erkek meslektaşı (Roger Pen...[Devamını gör...]

Bilincin sadece beyinde olduğunu sanıyorsanız yanılıyorsunuz.. Kuşlarda zekâ ve beyin korteksi üzerine..

Bilincinizin sadece beyinde olduğunu düşünüyorsanız yanılıyor olabilirsiniz. Bilincin somut bir olgu olduğunu savunan ve bunu çalışmalarıyla temellendirmeye çalışan birçok bilim insanı var. Sarah Garfinkel, Sussex Üniversitesi’nde çalışan sinirbilimci, on yıl kadar önce Michigan Üniversitesi’nde bir çalışma yürütürken Irak ve Afganistan’da görev alan genç savaş gazilerinin, Ann Arbor gibi sakin bi...[Devamını gör...]

Kış için kötümser ve iyimser 2 senaryo; ve tehdit kapımızda: COVID-19 ve grip

Bilim tartışıyor: Sonbaharın gelmesiyle grip mevsimi başladı. Şimdi pek çok insan COVID-19 ve gribin yaratacağı çifte belâdan kendini nasıl koruyacağını düşünüyor. Bilim de görüşlerini açıklıyor! Belki de yeni hijyen alışkanlıklarımız gribin yayılmasını da engelleyebilir; bu iyimser bir senaryo.... Ama kötümser senaryo da var: Dünya iki salgın hastalıkla baş etmek zorunda kalabilir. Ve bu ikisi bu...[Devamını gör...]

Bağışıklık sisteminizi ne kadar iyi biliyorsunuz? Bakın Derya Unutmaz neler diyor!

COVID-19 ülkemizde ve tabii Avrupa’nın pek çok ülkesinde ikinci yükselişe çoktan geçti. Bilim dünyası harıl harıl aşı ve tedavi üzerine çalışırken vaka ve ölüm sayıları da dünyada ve bizde artıyor. Bazılarımız bu hastalığı çok ağır geçirirken, bazıları çok hafi f atlatıyor. Hastalığın ilk günlerinde bu farkı yaratan en önemli unsurun bağışıklık sistemi tepkisi olduğu düşünülüyordu. Fakat artık gör...[Devamını gör...]

Göbeklitepe: İlk tapınak mı, yoksa ilk anıtsal yapılar mı?

Urfa Göbeklitepe kazı alanında ortaya çıkartılan müthiş etkileyici yapıların “Dünyanın ilk tapınağı” olarak tanıtılmasıyla, tüm gözler buraya çevrildi. Arkeoloji konusu yoruma açıktır. Oranın tapınak olduğu konusunda elinizde hiç bir somut kanıt olmasa bile, yapıların düzeni, biçimi, etkileyiciliği gibi özelliklerini gözeterek, ve günümüz tapınaklarına da çağrışımlar yaparak, dünyanın büyük ilgisi...[Devamını gör...]

Evrimsel başarımızın sırrı: Dostluk

Biz Homo Sapiens’lerin yaklaşık 300 bin yıllık bir tarihimiz var. Ve bu sürecin hayli uzun bir dilimini en az dört başka insan türü ile paylaştık... Geriye dönüp baktığımızda, neden galip geldiğimiz belli: En iyi avcı, en zeki, teknolojik açıdan en becerikli bizdik.. Tabii bu bizim kendimize anlattığımız öykü. Acaba doğru mu? İşin sırrı, diğer insan türlerine kıyasla bizim türümüzün en arkadaş can...[Devamını gör...]

En etkili 195 bilim insanımız, tam liste, ve HBT bu sayı 28 sayfa

Öncelikle şunu söyleyelim bu hafta dergimiz 28 sayfa ve dopdolu... Şu zor günlerde özveride bulunduk, çünkü kapak konumuzu iki haftaya bölmek yerine bir seferde ve bütün olarak vermenin okurlarımıza saygı açısından çok daha önemli olduğunu düşündük. Bilim insanlarının performanslarını ölçmek her zaman gündemde olan bir konudur. Bilim dünyasında bir “eşitlik” yok. Eşitlik derken, liyakatı vurguluyo...[Devamını gör...]

Olağandışı ve paradigma değiştiren bir bilim insanımız: Tan İnce

Bu hafta sizlere hem çok değerli hem de uzun zamandır tanıdığımız ve çalışmalarını izlediğimiz bir bilim insanımızı Prof. Dr. Tan İnce’yi ve çalışmalarını sunuyoruz. Geniş bir söyleşi yaptık. Sorduk anlattı. Mühendislik kafasıyla bilimsel çalışmalarını yapan ve bu açıdan da kendisine “icatçı bilim insanı” demeyi seven Tan İnce’nin babası, ünlü şair ve yazar Özdemir İnce. Anmadan geçemeyiz! Tan İnc...[Devamını gör...]

İnsan eliyle büyük insanlık dramlarından ikisi, Hiroşima ve Beyrut

Dünya tarihinde nükleer saldırıya uğrayan ilk şehir; Hiroşima… Bir şehri yok eden trajedinin üzerinden tam 75 yıl geçti. 140 bin kişi öldü, yüz binlercesinin hayatı sonsuza kadar değişti. İkinci bombanın atıldığı Nagazaki’de de en az 90 bin insan hayatını kaybetti. Bilim insanlarının keşfi, yani atomun parçalanabileceğinin keşfi, masum bir fizik olayının keşif hikayesi, insanlığın en büyük kabusu ...[Devamını gör...]